TechnikaSprzęt do zbioru nie tylko szpinaku

Sprzęt do zbioru nie tylko szpinaku

Warzywa liściowe, takie jak szpinak, rukola czy roszponka, których część jadalną stanowią rozety liściowe, są bardzo pracochłonne przy ręcznym zbiorze. Jest on możliwy jedynie na amatorską skalę. Towarowe gospodarstwa, w których warzywa te są uprawiane muszą być wyposażone w odpowiedni sprzęt do ich zbioru.


 

Aby przekonać się, jak wygląda mechanizacja zbioru warzyw liściowych, odwiedziłam firmę handlową Nowalijka w Kosowie k. Piotrkowa Trybunalskiego, która zajmuje się produkcją tych gatunków na dużą skalę. F.H. Nowalijka została założona przez Piotra Wychowałka w 2002 r., który kontynuuje rodzinne tradycje uprawy warzyw oraz rozwija handel nimi. Obecnie jego firma zrzesza ponad 400 gospodarstw i zaliczana jest do jednej z największych firm w branży owocowo-warzywnej w Polsce. Współpracuje ona z dużymi sieciami handlowymi, . takimi jak: Kaufland Polska, Auchan Polska, Carrefour Polska, Tesco czy Lidl, a także z wieloma indywidualnymi odbiorcami hurtowymi i detalicznymi. Ma również swoich klientów poza granicami naszego kraju.

Włoska technologia produkcji
Chcąc zapewnić stałe duże partie towaru z tak licznymi odbiorcami, firma zainwestowała w specjalistyczny sprzęt nie tylko do zbioru, ale także do uprawy warzyw liściowych. W przypadku firmy F.H. Nowalijka do warzyw liściowych zdecydowano się na włoskiego producenta – firmę Ortomec. Dystrybutorem maszyn marki Ortomec w Polsce jest firma Invest-Rol z Czarnocina (woj. łódzkie). Włosi ze względu na panujący tam klimat od lat są dużymi producentami wielu gatunków warzyw, stąd tak dużo włoskich firm oferujących maszyny sprawdzone w uprawie.

Jak przekazywał Tomasz Jagodziński odpowiedzialny w firmie m.in. za wyposażenie techniczne, myśląc o zbiorze trzeba wcześniej zaplanować całą technologię uprawy. W ich firmie warzywa liściowe uprawiane są na zagonach o szerokości 1,6 m. Dysponują oni urządzeniami do uprawy gleby na tę szerokość. Reprezentant firmy zwracał uwagę, że już na etapie przygotowania gleby do siewu trzeba to zrobić bardzo starannie, ponieważ wszelkie nierówności pozostawione w tym czasie będą skutkowały kłopotami w czasie zbioru i zanieczyszczeniem produktu, które po zbiorze trudno usunąć. Dlatego zagony muszą być przed siewem idealnie wyrównane, niezależnie czy są one formowane na polu w gruncie czy w tunelach foliowych. Oprócz upraw w polu w F.H. Nowalijka blisko 4 ha plantacji prowadzone są pod osłonami – tunelami zblokowanymi firmy Haygrove.

W gospodarstwie w Kosowie warzywa liściowe zarówno w tunelach, jak i na polu uprawiane są na zagonach o szerokości 1,6 m.

Na przygotowanych zagonach wysiewane są nasiona za pomocą siewnika Ortomec Multi Seed. Nasiona są umieszczane w 24 rzędach, co 6 cm. W tym modelu siewnika można wysiewać 26 rzędów, ale w gospodarstwie koło Piotrkowa Trybunalskiego zrezygnowano z dwóch skrajnych rzędów. Po siewie nasiona są zasypywane przez redlice i przygniatane za pomocą gładkiego wału. W przypadku szpinaku po ok. 3 tygodniach od wysiewu nasiona rośliny są gotowe do zbioru. Zwraca się uwagę, aby rozety liściowe były rozwinięte. Ważny jest odpowiedni termin zbioru, ponieważ zwlekanie z nim może doprowadzić do wytworzenia pędów kwiatostanowych, które dyskwalifikują towar z handlu. Aby wygrać ten wyścig z czasem trzeba dysponować maszynami pozwalającymi na sprawny i wydajny zbiór.

Siewnik marki Ortomec.

Zawieszane i samojezdne kombajny
Pierwszą maszyną do zbioru warzyw liściowych w gospodarstwie Piotra Wychowałka był model Ortomec 4000. Jest to maszyna zawieszana na tylnym układzie zawieszenia ciągnika. Posiada nóż tnący oraz taśmę transportującą ścięte liście do tyłu maszyny, gdzie na specjalnym podeście stoją pracownicy i ręcznie do plastikowych skrzynek wkładają zebrane warzywo. Napęd noża i taśmy transportującej maszyna otrzymuje od ciągnika przez wał kardana. Ortomec 4000 jest tańszą wersją niż modele samojezdne.

Prenumerata Warzywa 2024 - baner
Ortomec 4000 – wersja zawieszana na ciągniku – do zbioru szpinaku i rukoli.

Jak informował Tomasz Jagodziński, lepszym rozwiązaniem do zbioru jest wersja samojezdna tej maszyny – Ortomec 8200. Podstawową zaletą jest to, że nie trzeba angażować dodatkowego ciągnika z traktorzystą, a ponadto operator kombajnu samobieżnego ma znacznie lepszą widoczność na zagon i jest w stanie bardziej precyzyjnie prowadzić zbiór. Wyróżnia się ona dużą wydajnością. W wersji samojezdnej kombajn Ortomec 8200 wyposażony jest w silnik Diesla. Ma 4 koła, z tym, że tylne koła są skrętne. W przedniej części kombajnu analogicznie jak w starszym modelu zawieszanym znajduje się nóż tnący oraz gładki taśmociąg do transportowania ściętych liści. Po włączeniu noża automatycznie włącza się taśmociąg. Rozety liściowe ścinane są na wysokości od 2 cm do 4 cm nad ziemią. Z lewej strony kombajnu umieszczona jest kierownica oraz panel, na którym w prosty sposób ustawia się wysokość cięcia i przesuwa się taśmociąg.

Samojezdny Ortomec 8200 – do zbioru szpinaku i rukoli.
Nóż tnący, który porusza się jednocześnie z przesuwającą się taśmą.
Panel sterujący, służący do ustawiania parametrów zbioru.

Za taśmociągiem umieszczony jest podest, na którym pracownicy odbierają skrzynki do których wsypywane są liście z taśmociągu i podają je do tylnej części, a trzeci pracownik podaje puste skrzynki. Na podeście zmieści się ok. 100 skrzynek. W opcji możliwe jest zamontowanie dodatkowego poprzecznego taśmociągu, na którym pracownicy mogą usunąć ewentualne zanieczyszczenia.

Ścięte liście trafiają do skrzynek, które pracownicy ustawiają na podeście.

Ważna wysokość cięcia
Wysokość cięcia musi być precyzyjna nie tylko ze względu na jakość zbieranych liści. W przypadku szpinaku rozety ścinane są tylko raz, ale w uprawie rukoli po ścięciu liście ponownie odrastają i z jednego wysiewu możliwe są 4 do 5 zbiorów. Aby jednak liście szybko odrosły konieczne jest pozostawienie ok. 2 cm odrostów, żeby nie uszkodzić liści sercowych. Zbyt niskie ścięcie powoduje, że liście nie odrastają lub ich wzrost jest opóźniony. Do kontrolowania wysokości cięcia w kombajnach służą sensory – czujniki umieszczone za nożem tnącym. Raz ustawiona wysokość cięcia niezależnie od ukształtowania terenu powoduje, że nóż zawsze pracuje na tej samej wysokości.

Ponadto w F.H. Nowalijka pracuje również model Ortomec 8500 – do zbioru roszponki. Zbiór tego warzywa odbywa się w ten sposób, że cięcie nie następuje nad powierzchnią gleby, ale ok. 0,5 cm pod, ponieważ zbierane są nie same liście, ale z częścią korzenia. Dlatego nóż tnący, w tym modelu, jest nieco inaczej zamontowany, żeby skutecznie pracować pod powierzchnią gleby. Po podcięciu rośliny kierowane są również na taśmę transportującą, ale nie jest ona gładka jak w poprzednio opisanych modelach, ale posiada ok. 3-cm gumowe palce, dzięki którym rośliny są skutecznie podnoszone z ziemi i transportowane do skrzynek.

Taśmociąg w modelu do zbioru roszponki wyposażony jest w gumowe palce.

Wydajność zbioru tych maszyn, jest bardzo duża; mogą one pracować prawie bez przerwy, ale w przypadku tych gatunków warzyw ważna jest świeżość i po zbiorze muszą być one od razu schłodzone i wysłane do odbiorców.

Tekst i fot. Aleksandra Andrzejewska

Artykuł pochodzi z numeru 9/2016 miesięcznika “Warzywa”

Aleksandra Andrzejewska
Aleksandra Andrzejewska
Absolwentka Wydziału Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu poznańskiego Uniwersytetu Przyrodniczego. W zespole redakcyjnym „Warzyw” pracuje od 2004 r. Zajmuje się głównie tematyką związaną z technologią uprawy warzyw i owoców miękkich. Uczestniczy również w przygotowaniu materiałów z mechanizacji ogrodnictwa.

ZOSTAW KOMENTARZ

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany, podajesz go wyłącznie do wiadomości redakcji. Nie udostępnimy go osobom trzecim. Nie wysyłamy spamu.
Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem*.
Proszę podać swoje imię tutaj
Proszę wpisać swój komentarz!

Polityka Prywatności

NAJNOWSZE WIADOMOŚCI

Najpopularniejsze artykuły

Polecamy

INNE ARTYKUŁY AUTORA

ARTYKUŁY POWIĄZANE (TAG)

warzywa siarkopol nawożenie nasiona
tunele przymrozki folia

NEWSLETTER

Warzywniczy newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu WARZYWA.pl