Podłoże do rozsady

Podłoże do produkcji rozsady papryki musi się charakteryzować dobrymi właściwościami fizycznymi, chemicznymi i mikrobiologicznymi. Musi być ono trwałe, tzn. nie powinno osiadać ani zaskorupiać po intensywnym podlewaniu lub przesuszeniu. Papryka ma wysokie wymagania termiczne, dlatego podłoże powinno się jak najwolniej ochładzać. Wśród właściwości chemicznych należy wymienić przede wszystkim odczyn i zasobność w składniki pokarmowe, szczególnie mikroelementy. Bardzo ważne są też właściwości biologiczne, ponieważ młode rośliny są bardzo wrażliwe na patogenny odglebowe.

Na bazie torfu

Standardowym rozwiązaniem jest wykorzystywanie w produkcji rozsady papryki podłoży wyprodukowanych na bazie torfu wysokiego albo jego mieszaniny z włóknem kokosowym lub perlitem. Podstawowym składnikiem większości podłoży jest torf wysoki – porowaty, lekki, ma bardzo dobre właściwości powietrzno-wodne. Torf nie wymaga odkażania, ponieważ jest wolny od patogenów. Ponadto torf jest naturalnie kwaśny i charakteryzuje się tak niską wyjściową koncentracją składników pokarmowych, że w programie nawożenia przyjmuje się, iż ich zawartość jest na zerowym poziomie. Przygotowanie go do użycia polega na odkwaszeniu i nawożeniu mineralnym. Planując zakup torfu, należy również uwzględnić stopień jego rozdrobnienia. Do wysiewu i napełniania wielodoniczek warto stosować drobne frakcje o wielkości cząstek do 5–7 mm. Jeżeli technologia uprawy przewiduje pikowanie do doniczek (np. uprawa wczesna pod osłonami), to do nich lepiej stosować grubszą frakcję 0–10 mm. Obecnie produkowane podłoża torfowe są zazwyczaj mieszaniną torfu frezowanego i cegiełkowego. Bardzo ważne, żeby torf nie był zbytnio shumifikowany, tzn. żeby jego cząstki nie były zbyt małe. Takie podłoże po pierwsze ma zbyt małą pojemność powietrzną i jest podatne na zalewanie. Po drugie po przesuszeniu staje się hydrofobowe i zaskorupia na powierzchni. Torf wysoki jest podłożem o kwaśnym odczynie, dlatego wymaga odkwaszania. Jego pH w H₂O wynosi zazwyczaj 3,5–4,5 w zależności od torfowiska, z jakiego pochodzi. W celu podniesienia pH do torfu dodaje się kredę nawozową (węglan wapnia) w ilości wyznaczonej na podstawie krzywej neutralizacji. Zazwyczaj należy zastosować 5–10 kg kredy na 1 m³ torfu. Nie należy w tym celu używać kredy pastewnej (paszowej), ponieważ bywa ona często wzbogacana w chlorek sodu. Warto stosować kredę z dodatkiem węglanu magnezu, ponieważ, oprócz efektu odkwaszenia uzyskuje się również zwiększoną dostępność magnezu (w zakładach torfiarskich odczyn reguluje się dodając dolomit). Na rynku nabyć można torfy odkwaszone, zazwyczaj do odczynu lekko kwaśnego, ich pH w H₂O mieści się w granicach 5,7–6,5. Takie podłoża wymagają jedynie dodania nawozów mineralnych. Są one nieznacznie droższe od torfu kwaśnego, a przygotowanie z nich substratu jest dużo wygodniejsze.

Czytaj także: Spotkanie paprykowe w Przytyku. Nawożenie, technologia, odmiany i wiele więcej…

Włókno kokosowe

Drugim często stosowanym podłożem do produkcji rozsady papryki jest włókno kokosowe.

Materiał określany jako włókno kokosowe jest dostępny pod kilkoma postaciami (właściwe włókna o różnej długości, pył kokosowy nazywany czasami torfem, „chipsy” kokosowe, krążki, maty itp.). Jako podłoże dla papryki najlepiej stosować drobną frakcję włókna, czyli pył kokosowy. Gotowe podłoże ogrodnicze przygotowane z włókna kokosowego charakteryzuje się wysoką porowatością ogólną, powyżej 90–95% i pojemność powietrzną 15–30% oraz dużą pojemnością wodną i cieplną. W podłożu tym nie dochodzi do problemów związanych z deficytem tlenu czy zalewania korzeni, gdyż woda nie jest mocno wiązana przez włókno i jej nadmiar łatwo odcieka. Ponadto podłoża kokosowe charakteryzują się łatwością sterowania wzrostem i rozwojem roślin, ponieważ system korzeniowy szybko się rozbudowuje i utrzymuje przez cały okres produkcji. Bardzo korzystną cechą jest równomierne rozprowadzenie wody w całej objętości podłoża. Ważna jest także zdolność do szybkiego nasiąkania wodą oraz dobre właściwości drenażowe umożliwiające odprowadzenie jej nadmiaru. Włókno kokosowe nie nabiera właściwości hydrofobowych i szybko można ponownie je nawilżyć. W porównaniu z innymi podłożami organicznymi jest podłożem wolnym od patogenów odglebowych i występują w nim pożyteczne grzyby z rodzaju Trichoderma.

Czytaj także: Odkażanie gleby i co dalej?

Niestety wśród ogrodników panuje przekonanie, że włókno koksowe jest zasolone. To stwierdzenie jest tylko częściowo prawdziwe. Problem zasolenia dotyczy nieczyszczonego materiału pochodzącego z plantacji zlokalizowanych w pobliżu mórz i oceanów. Włókno z plantacji położonych w głębi lądów nie jest zasolone. Kupując włókno, powinno się zawsze wykonać analizę przed rozpoczęciem uprawy, za wyjątkiem sytuacji, gdy dostawca deklaruje, że materiał ma określone parametry tzn. pH i EC. Do wysiewu EC włókna kokosowego nie powinno przekraczać 0,3 mS/cm, a do pikowania 0,5 mS/cm. Niezależnie od pochodzenia, włókno kokosowe zawiera znaczne ilości potasu i należy to uwzględnić w programie nawożenia papryki, wykonując wcześniej analizę. Oferowane na rynku substraty do produkcji rozsady są najczęściej mieszaniną torfu wysokiego z włóknem kokosowym. Często stosowanym dodatkiem jest perlit zapewniający poprawę warunków powietrznych.

Nawożenie

W celu zapewnienia prawidłowego wzrostu roślin, zawartość składników pokarmowych w podłożu należy doprowadzić do poziomu wymaganego przez paprykę. (Zalecenia podano w tabeli poniżej).

Standardowe zawartości makroskładników w podłożu dla papryki (mg/dm³)

Do nawożenia podłoża można wykorzystać nawozy pojedyncze, co jest najtańszym rozwiązaniem. Czasami jest to niezbędne w sytuacji, gdy podłoże jest zasobne w niektóre składniki np. włókno kokosowe w potas. Najczęściej w praktyce stosuje się specjalistyczne nawozy kompletne zawierające wszystkie składniki pokarmowe z podwyższoną zawartością miedzi, która jest silnie sorbowana przez torf. Tego typu nawozy charakteryzują się również wysoką zawartością fosforu niezbędnego do rozwoju systemu korzeniowego. Użycie nawozu wieloskładnikowego pozwala na uzyskanie równomiernego stężenia składników w całej objętości podłoża, dzięki czemu wzrost roślin jest wyrównany. Bardzo ważna jest również forma fizyczna nawozu. Nawozy do sporządzania substratów są drobno zmielone, wielkość kryształków wynosi ok. 2 mm. Dzięki temu można je łatwo, a przede wszystkim równomiernie wymieszać z podłożem. Jeżeli nawóz ma postać granulowaną 4–6 mm, to po pierwotnym wymieszaniu z podłożem powinno się jeszcze kilkakrotnie przemieszać, gdy granulki ulegną rozpuszczeniu, aby uniknąć punktowej wysokiej koncentracji soli.

Dawka nawozu jest uzależniona od fazy rozwojowej i terminu uprawy. Pokrywa ona zazwyczaj potrzeby pokarmowe do fazy pierwszego, drugiego liścia. Zimą i wczesną wiosną stosuje się mniejsze dawki bo rozsada rośnie wolniej. Należy przestrzegać zasady, że do podłoża przeznaczonego do wysiewu nasion papryki stosuje się mniejsze dawki nawozów, tj. 0,6–0,8 kg/m³, a do pikowania 1–1,5 kg/m³. Dawka 1 kg/m³ odpowiada 1 g/dm³.

Nawożenie podłoża nie pokrywa potrzeb pokarmowych papryki na cały okres produkcji rozsady, ponieważ trwa ona kilka tygodni. Z tego powodu oraz gdy rośliny nie są wystarczająco mocne niezbędne jest nawożenie pogłówne. Zazwyczaj w tym celu stosuje się nawozy azotowe, tj. saletrę amonową lub wapniową w stężeniu 0,2–0,5% (2–3 g w l wody). Należy unikać przenawożenia rozsady azotem, ponieważ takie rośliny są mniej odporne na czynniki stresowe po posadzeniu. Jednocześnie niedożywienie azotem powoduje przedwczesne drewnienie tkanek, co skutkuje problemami z podjęciem wzrostu na miejscu stałym (fot. 1). Przy dłuższej produkcji rozsady i bardzo małej objętości podłoża np. w wielodoniczkach podlewa się rozsadę wieloskładnikowymi nawozami rozpuszczonymi w wodzie. Stężenie roztworu 0,1–0,2%, częstotliwość dokarmiania, co pięć, siedem dni w zależności o kondycji roślin .

Autor: dr inż. Piotr Chohura, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu.
Artykuł pochodzi z Zeszytu Uprawowego PAPRYKA.

Tutaj możesz kupić Zeszyt Uprawowy Papryka: LINK: https://www.plantpress.pl/produkt/papryka-zeszyt-uprawowy/