Powierzchnia uprawy pora w Polsce, zarówno pod osłonami i w gruncie, wynosi ok. 1200 ha. Z roku na rok wzrasta zainteresowanie producentów tego gatunku zakupem „gotowej” rozsady wyprodukowanej pod okiem profesjonalnych zakładów produkcyjnych. Na zaproszenie firmy Luty Jacek w ostatnim tygodniu września udałam się z wizytą do siedziby rodzinnej firmy Lenders BV w Kessel, w Holandii, która od ponad 40 lat zajmuje się profesjonalną produkcją rozsady pora, by dowiedzieć się o szczegóły dotyczącej tej produkcji.
Historia naszej rodzinnej działalności rozpoczęła się w połowie lat ’70 ub.w. Moi wujkowie Jan i Pierre zdecydowali się na produkcję rozsady pora i karp szparagów dla lokalnych producentów. Wyprodukowanie wysokiej jakości roślin na lekkich i piaszczystych glebach w Holandii umożliwiło dynamiczny rozwój firmy. Spore zainteresowanie rozsadą przyczyniło się do rozwinięcia tej produkcji nie tylko w Holandii, ale również w Maroku i Portugalii. Duża ilość promieni słonecznych, jaka panuje w tych dwóch krajach, zapewnia stabilność w produkcji rozsady. Jesteśmy w stanie dostarczyć rozsadę na najwcześniejsze nasadzenia w tunelach foliowych już w 8. tygodniu kalendarzowym− mówił Ruud Lenders, właściciel firmy.
Rozsada pora z trzech krajów
W zakładzie produkcyjnym w Maroku nasiona wysiewane są siewnikiem pneumatycznym (od połowy listopada). Sprzyjający klimat, duża ilość promieni słonecznych, wysoka temperatura powietrza są sprzymierzeńcami we wczesnej produkcji rozsady pora. Rośliny są grube, mocne, wyrównane i mają dobrze rozwinięty system korzeniowy. Produkcja rozsady rwanej zwykle trwa ok. 11 tygodni, tymczasem z bryłą korzeniową (Super Seedlings) o 4−7 dni krócej. Należy podkreślić, że przy bardzo wczesnych nasadzeniach rozsada pora z wielodoniczki wykazuje mniejszy stres na niekorzystne warunki atmosferyczne. System korzeniowy odznacza się dużym wigorem, dzięki czemu następuje szybkie przyjęcie rozsady po posadzeniu jej na miejsce stałe. Ponadto wykazuje mniejszą podatność na wybijanie w pędy kwiatostanowe (przy bardzo wczesnych terminach nasadzeń). Nieuszkodzony i dobrze rozwinięty system korzeniowy umożliwiają wcześniejszy plon i większą wydajność w porównaniu do rozsady rwanej. Jak podkreślał R. Lenders rozsada z zakładów produkcyjnych w Maroku jest dostępna w Polsce od 8. do 17. tygodnia.
Drugi zakład produkcyjny rodzinnej firmy Lenders jest zlokalizowany w Portugalii (200 km na południe od Lizbony). Tam wysiew nasion rozpoczyna się w pierwszym tygodniu stycznia. Jak poinformował mnie R. Lenders − wyprodukowanie rozsady zwykle trwa 10−11,5 tygodnia. Gdy rośliny osiągną odpowiednią wielkość, są najpierw podorywane mechanicznie, a następnie zbierane ręcznie. Przed zbiorem ścinane są liście na jednakową wysokość. Po zbiorze rośliny są natychmiast schładzane w profesjonalnych komorach chłodniczych i następnie transportowane do Holandii. Termin dostawy roślin z zakładów produkcyjnych w Portugalii przypada od 13. do 21. tygodnia kalendarzowego.
Siew nasion w zakładzie produkcyjnym w Holandii zwykle rozpoczyna się w drugiej połowie lutego i odbywa się w obiektach szklarniowych, foliowych oraz w otwartym gruncie (na późniejsze nasadzenia). Okres zbiorów i dostawy rozsady porów z tej lokalizacji trwa od 8. do 32. tygodnia.
− Rocznie produkujemy ok. 350 mln szt. roślin pora i ok.2,5 mln karp szparagów. Sprzedaż prowadzona jest w całej Europie, ale głównie w: Holandii, Niemczech, Belgii, Francji, Wielkiej Brytanii, Irlandii, Szwecji, Austrii i w Polsce (red. firma Luty Jacek jest dystrybutorem rozsady pora z tego przedsiębiorstwa od 10 lat). −Jeśli chodzi o odmiany pora to produkujemy rozsadę z wszystkich odmian oferowanych na rynku. Największy udział w Polsce mają odmiany marki Nunhems (głównie Krypton F1). W przypadku odmian wczesnych dominują mieszańce Krypton F1, Chinook F1, Shafton F1, Rally F1, z kolei na zbiór jesienią − również Krypton F1 oraz Curling F1, Cherokee F1 i Pluston F1 − przekazał R. Lenders i jak dodał: − Transport rozsady z Maroka do Holandii zajmuje 3,5−4 dni. W Holandii rośliny są przepakowywane, odpowiednio etykietowane i wysyłane np. do Polski. Z Holandii do Polski transport trwa dodatkowo dobę. Należy podkreślić, że dystrybucja roślin z siedziby firmy Luty Jacek do producentów odbywa się sprawnie i w krótkim terminie.
 Zdaniem Jakuba Wrony z firmy Luty Jacek powierzchnia uprawy pora w Polsce, oscyluje na poziomie 1200 ha, z czego ok. 200 ha to uprawa przyśpieszona, pod osłonami. Największe (ok. 80%) zainteresowanie producentów tym gatunkiem występuje w Polsce centralnej (rejon Piątku i Łęczycy) oraz południowej (rejon Krakowa). Tymczasem uprawa pora w nieosłoniętym polu zlokalizowana jest praktycznie na terenie całego kraju. Jego największa koncentracja znajduje się w województwach: kujawsko-pomorskim, łódzkim, mazowieckim, pomorskim, zachodniopomorskim, wielkopolskim i małopolskim. |
Tekst Anna Wilczyńska
Fot. Anna Wilczyńska, firmowe
