Układanie towaru na paletach

Przy przygotowywaniu warzyw do sprzedaży ważna jest dobra logistyka w pakowalni, tak, żeby w maksymalnie krótkim czasie mieć gotową dużą partię towaru. Palety powinny zabezpieczać opakowania z warzywami przed uszkodzeniem podczas transportu oraz umożliwić sprawny załadunek skrzyni ładunkowej samochodu.

Na rynku są dostępne w pełni automatyczne urządzenia, tzw. paletyzatory, które odbierają zapakowane warzywa z urządzeń pakujących i automatycznie układają je na paletach, a następnie zabezpieczają ułożony ładunek folią lub siatką. Systemy te są bardzo wydajne, ale ich wadą jest cena, dlatego znajdują zastosowanie tylko w największych gospodarstwach lub grupach producentów. W mniejszych pakowniach producenci wykorzystują różne sposoby, w celu sprawnego układania worków (foliowych lub raszlowych) z warzywami, albo kartonów.

Najprostszym sposobem ułatwiającym to zadanie jest zastosowanie konstrukcji składającej się z 3 ścian (wykonanych z płyt drewnianych lub z blachy) na kółkach, które ustawia się nad pustą paletą. Po zapakowaniu worków lub kartonów na palecie odsuwa się konstrukcję i zabezpiecza towar folią lub siatką. Dzięki temu patentowi worki są ułożone równo, nie wystają poza obręb palety. Metalową konstrukcję ułatwiającą pakowanie produktów na paletach oferuje np. firma KMK.

Paletyzator półautomatyczny
W ofercie jednego z polskich producentów maszyn firmy Pro-Vega dostępny jest paletyzator półautomatyczny serii PLS. Urządzenie to jest przeznaczone do układania worków na paletach bezpośrednio po pakowaniu. Paletyzator PLS składa się z transportera podającego worki, platformy roboczej o regulowanym względem palet poziomie roboczym (na podnośniku elektrycznym) oraz dwóch komór paletyzujących do układania worków na paletach. Napęd platformy i przenośnika podającego jest elektryczny. Mechanizm komór paletyzujących stanowią siłowniki pneumatyczne. Personel pracujący na platformie odbiera worki z transportera podawczego i układa je w komorze paletyzacji na palecie. Wraz z ułożeniem kolejnej warstwy worków pracownik uruchamia podnośnik platformy na odpowiednią wysokość zapewniającą mu ergonomiczne warunki pracy. Po ułożeniu worków w jednej komorze personel układający przesuwa przenośnik podawczy i rozpoczyna układanie w drugiej komorze. W tym czasie otwierane są drzwi komory z pełną paletą, umożliwiając operatorowi wózka widłowego jej odebranie. W wersji standardowej urządzenie wykonane jest ze stali S235JR, a w wersji opcjonalnej – ze stali kwasoodpornej (A304). Standardowo urządzenie pracuje w trybie ręcznym, uruchamiane jest przez pracownika, ale w opcji może być wyposażone w czujniki i kontroler sterujący pracą automatycznie.

Automatyczne paletyzatory
Na polskim rynku są firmy, które oferują automatyczne paletyzatory, np. firmy APH oraz Htech dostarczają urządzenia paletyzujące holenderskiej firmy Symach. Producent w swojej ofercie, posiada urządzenia Macho różnej wydajności (od 13 opakowań/min do 36 opakowań/min). Maszyna, w zależności od wybranych opcji, może być wyposażona w automatyczny podajnik palet, zarówno w formacie euro, jak i przemysłowych. Jeśli zachodzi taka potrzeba, maszyna może być wyposażona również w automatyczny podajnik przekładek kartonowych oddzielających paletę od produktu. Papier zostaje zaaplikowany na paletę, bezpośrednio przed wsunięciem jej do komory układania.

Przesuw zarówno pustej palety, jak i z produktem, zapewniają przenośniki rolkowe. Komora układania jest ruchoma, tzn., że podczas przyjęcia pustej palety, jest rozsunięta do większych rozmiarów, aby paleta swobodnie została podana do środka. Po dojechaniu palety na górę i zatrzymaniu jej przed płytami rozsuwanymi, komora zostaje zawężona do rozmiarów palety i maszyna jest gotowa na przyjęcie produktu. Podnoszenie palety, w wolniejszych modelach maszyny, realizuje się za pomocą siłownika hydraulicznego, w przypadku modelu Mach 8, za pomocą szybkich silników elektrycznych, sterowanych falownikami. Płyty rozsuwane służą do przyjęcia całej warstwy produktu, która została ułożona przez głowicę w odpowiednio zaprogramowanym wzorze układania.

Wzór ten tworzy się bezpośrednio na ekranie sterowniczym maszyny. Graficznie jest pokazana paleta i palcem na ekranie pokazuje się, gdzie ma się znaleźć dany worek i jak ma zostać obrócony przez głowicę. W opcjach dodatkowych można zaznaczyć, który worek jest ostatni na warstwie i kiedy kończy się wzór. Zwykle układa się tylko 2 początkowe warstwy, a przez zadanie wymaganej liczby worków na palecie, maszyna tworzy powtarzalnie cały cykl. Po ułożeniu każdej kolejnej warstwy na palecie i po zamknięciu płyt przesuwnych, maszyna dociska do nich paletę z produktem, tak aby ustabilizować na niej worki. Po ułożeniu wszystkich worków, komora układania rozluźnia się ponownie i zostają otwarte jej drzwi. Paleta wyjeżdża na rolkach do owijarki palet, która owija je siatką lub folią stretch.

Firma ma w ofercie dwa rodzaje owijarek – ramię podnoszone pionowo; przy stole obrotowym paleta się kręci dookoła lub stoi, a dookoła niej kręci się ramię z siatką. Po owinięciu paleta wyjeżdża na bufor odbiorowy i tam czeka na odbiór przez wózek widłowy. Warto podkreślić, że paletyzatory marki Symach wykonywane są pod konkretne zamówienia i dostosowywane do wymagań klienta. Oferta obejmuje zarówno proste paletyzatory, jak również w pełni automatyczne linie z podajnikiem pustych palet, owijarkami i podajnikami folii lub papieru. Urządzenia dostosowane są do paletyzacji nie tylko worków, ale również skrzynek czy kartonów. Jak podkreślali reprezentanci firm oferujących te maszyny, mimo zaawansowanej technologii są one łatwe w obsłudze. Ustawienia pracy wykonuje się na czytelnym ekranie dotykowym, a dzięki łączom internetowym istnieje możliwość zdalnej kontroli z centrali.

Innym holenderskim producentem paletyzatorów jest firma Verbruggen, której urządzenia oferuje na polskim rynku Hortech. Zasada działania paletyzatorów Verbruggen jest podobna do wcześniej opisanej marki Symach – podajnik odbiera z taśmociągu worki, skrzynki lub kartony, a następnie układa je w komorze paletyzacji na palecie. W ofercie firmy Verbruggen znajdują się 4 podstawowe serie maszyn VPM 5 oraz VPM 7–14 to urządzenia przeznaczone do paletyzacji worków. Natomiast VPM BL oraz VPM BXL – do układania kartonówo raz skrzynek. Seria VPM 5 jest najmniejsza w ofercie, dzięki czemu modele z tej serii można przemieszczać nawet za pomocą wózka widłowego.

Innym holenderskim producentem paletyzatorów jest firma Verbruggen, której urządzenia oferuje na polskim rynku Hortech. Zasada działania paletyzatorów Verbruggen jest podobna do wcześniej opisanej marki Symach – podajnik odbiera z taśmociągu worki, skrzynki lub kartony, a następnie układa je w komorze paletyzacji na palecie. W ofercie firmy Verbruggen znajdują się 4 podstawowe serie maszyn VPM 5 oraz VPM 7–14 to urządzenia przeznaczone do paletyzacji worków. Natomiast VPM BL oraz VPM BXL – do układania kartonówo raz skrzynek. Seria VPM 5 jest najmniejsza w ofercie, dzięki czemu modele z tej serii można przemieszczać nawet za pomocą wózka widłowego.
Mają one możliwość wprowadzania wielu opcji. Przed rozpoczęciem pracy wprowadza się na panelu dotykowym dane dotyczące pakowania, takie jak: wielkość opakowania, liczba worków w pojedynczej warstwie oraz liczba warstw, a także określa w jaki sposób opakowania mają być układane na palecie. Urządzenie można rozbudować o przenośniki paletowe do automatycznego usuwania pełnych palet oraz automatyczne owijarki. Seria VPM 7–14 obejmuje 4 modele o różnej wydajności pracy – od 12 opakowań/min do 40 opakowań/min, a opcjonalnie ich wydajność może sięgać nawet 70 opakowań/min. Każdy z tych modeli może być wyposażony w urządzenie do automatycznego podawania pustych palet i/lub odbierania pełnych. Ponadto mogą być wyposażone w owijarki palet.

Aleksandra Andrzejewska
Zdjęcia: A. Andrzejewska i firmowe

Artykuł pochodzi z numeru 10/2016 miesięcznika “Warzywa”