Od 1 listopada 2021 r w życie mają wejść nowe przepisy dotyczące przeciwdziałania nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi. Będzie ona dotyczyła podmiotów działających w branży rolniczej i spożywczej. Obecnie więksi przedsiębiorcy jednostronnie narzucają kontrahentom niekorzystne warunki, wykorzystując swoją pozycję i przewagę ekonomiczną. Takie działania narażają zwłaszcza drobnych rolników na straty finansowe, a nawet na wyparcie z rynku.
Czym jest przewaga kontraktowa?
Przewaga kontraktowa dotyczy relacji dostawcy z nabywcą oraz występuje wtedy, gdy istnieje między nimi znaczna dysproporcja w potencjale ekonomicznym i jednocześnie słabsza ze stron nie ma wystarczających możliwości sprzedaży lub kupna produktów rolnych lub spożywczych od innych przedsiębiorców.
Nowa ustawa dotyczy podmiotów działających w branży spożywczej i rolnictwie, tj. głównie producentów, przetwórców, pośredników i handlowców.
Nowe zakazane praktyki
Obecnie obowiązująca ustawa wskazuje cztery przykładowe praktyki nieuczciwego wykorzystania przewagi kontraktowej. Nowy projekt wymienia aż siedemnaście działań, które będą w ten sposób kwalifikowane. Nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowej będzie polegać w szczególności na:
- opóźnianiu zapłaty za dostawę towarów po 30. dniu od ich dostarczenia,
anulowaniu przez nabywcę zamówienia produktów łatwo psujących się w terminie 30 dni przed dostawą, - jednostronnej zmianie przez nabywcę warunków umowy w zakresie częstotliwości, miejsca, terminu i wielkości dostaw, standardów zamawianych produktów, zasad płatności i cen,
- zwrocie niesprzedanych produktów dostawcy bez zapłaty za nie,
obniżaniu należnej zapłaty po dostarczeniu produktów np. przez żądanie rabatów na przyjęte produkty, - żądaniu od dostawcy ponoszenia w całości lub części kosztów obniżek cen dostarczonych produktów w ramach promocji u nabywcy,
- ustalaniu terminów zapłaty niezgodnie z ustawą o tzw. przeciwdziałaniu zatorom płatniczym,
- żądaniu przez nabywcę dodatkowych płatności niezwiązanych z dostawą produktów,
bezprawnym pozyskiwaniu tajemnicy przedsiębiorstwa dostawcy, - żądaniu zapłaty od dostawcy za pogorszenie się stanu produktów już po tym, jak przeszły one na własność nabywcy lub na terenie jego obiektów (sklepów, magazynów),
- grożeniu podjęcia handlowych działań odwetowych za skorzystanie z praw umownych przez dostawcę,
- żądaniu rekompensaty od dostawcy za rozpatrzenie skarg konsumenckich przez nabywcę mimo braku winy dostawcy,
- żądanie przez nabywcę opłat za prowadzenie marketingu i reklamowanie dostarczonych produktów.
Nad przestrzeganiem wprowadzonych przepisów ma czuwać UOKiK oraz Inspekcja Handlowa.
Źródło: Forsal, UOKiK
