W ostatnich dniach obserwujemy nalot dorosłych form wciornastka tytoniowca na plantacje cebuli. Możemy je zaobserwować na zewnętrznych liściach oraz wewnątrz łusek szczypioru.
Zdjęcie 1: Osobniki dorosłe Thrips tabaci w okolicy pochew liści
Wciornastek tytoniowiec należy do rzędu przylżeńców (Thysanophtera), rodziny wciornastkowatych (Thrypidae). Jest polifagiem i żeruje na około 300 gatunkach roślin żywicielskich, z czego najchętniej zasiedla rośliny cebulowe (cebula, por, czosnek), a także kapustę głowiastą. Jest dużym problemem w uprawach pod osłonami.
Osobniki dorosłe zimują w glebie, na polach pora i cebuli ozimej, oraz na resztkach roślin. Kiedy temperatura gleby osiągnie wartość powyżej 100C, wychodzą z ukrycia i zaczynają żerować. Dorosłe samice składają jaja z których rozwijają się larwy.
Osobniki dorosłe są małe o długości 1,3 mm, wydłużonym przecinkowatym kształcie z dwoma parami wąskich skrzydeł zakończonych frędzlami. Larwy małe do 1mm, pomarańczowe.
Stadium szkodliwym są zarówno dorosłe przylżeńce jak i larwy. Wysysają sok roślin powodując „srebrzenie , gdyż w miejscu ukłucia do komórek dostaje się pod skórkę powietrze. Uszkodzenia obserwowane są najpierw wzdłuż nerwu, przy dużym nasileniu obejmuję większą powierzchnie szczypioru. W sezonie od maja do jesieni w zależności od warunków pogodowych, może rozwinąć się 4-6 pokoleń.
Pierwszą lustrację rozpoczynamy w maju, kiedy rośliny osiągają fazę rozwojową BBCH 12-14 przeglądając po 50 roślin w pięciu miejscach pola na obecność zarówno osobników dorosłych jak i larw. Progiem zagrożenia jest 6-10 osobników / 1 roślinę. Na dzień dzisiejszy zanotowano 3,4 osobnika/roślinę. Zalecana kolejna lustracja za 2-4 dni.
Wraz ze wzrostem temperatur w najbliższych dniach należy się spodziewać zwiększenia aktywności szkodnika i przekroczenia progu szkodliwości. Na plantacjach cebuli dymki oraz cebul ozimych powinniśmy zastosować zabieg insektycydem. Będzie to już jest to już kolejny zabieg insektycydowy . Optymalnym rozwiązaniem będzie preparat Benevia 100OD w dawce 750 ml /ha z dodatkiem adiuwantu olejowego. Środek działa wgłębnie i translaminarnie, może być stosowany w cebuli ozimej
i dymki. Preparat ma bardzo szerokie spektrum zwalczanych szkodników oraz długi okres działania.
Na plantacjach cebuli z siewu, obecnie faza 2-4 liści nie ma aż tak dużego zagrożenia szkodnikami. Po wzroście temperatur którego się spodziewamy od przyszłego tygodnia proponujemy zastosować Mospilan 20SP lub inny acetamipryd w dawce 0,2 kg lub l/ha + Siltac 100 EC w stężeniu 0,1%. Acetomipryd działa na roślinie powierzchniowo ,wgłębnie i układowo. Jest dobrym rozwiązaniem na start już od fazy pierwszego liścia BBCH11. Przy okazji zwalczamy także chowacza szczypioraka, wgryzkę szczypiorkę i śmietkę cebulankę.
Ogólna kondycja cebul na ten czas jest słaba. Wiele plantacji charakteryzuje się złymi, bądź mocno zróżnicowanymi wschodami. Po okresie zmiennych temperatur rośliny mają objawy niedoborów składników. Zalecamy do zabiegu insektycydowego stosować zastosować Pro Horti Mikro Mg 4 kg/ha, który zawiera magnez (Mg), całą gamę mikroelementów IDHA oraz glicynę. Produkt ten powinniśmy zastosować przemiennie z NHCa DELTA w dawce 4l/ha, rozwiązanie to posiada łatwo przyswajalny azot (N) w formie NH2, jest również źródłem wapnia. NHCa Delta wpływa na rozbudowę systemu korzeniowego oraz stymuluje wzrost wegetatywny w pierwszej fazie, a potem generatywny podczas tworzenia się cebul.
Cebula ozima, cebula z dymki, cebula z siewu – ochrona fungicydowa
W obecnym czasie największym zagrożeniem w uprawie warzyw cebulowych jest mączniak rzekomy cebuli (Peronospora destructor)
Najwcześniej pojawia się w drugiej połowie maja na plantacjach cebuli z dymki, gdyż pierwotnym źródłem porażenia są właśnie cebule-wysadki. Tutaj pojawiają się pierwsze ogniska infekcji, które są również poważnym zagrożeniem dla plantacji cebuli z siewu. Nie ma odmian cebuli wyraźnie mniej lub bardziej podatnych na zakażenie ze strony grzyba – w każdej znajdujemy objawy mączniaka na podobnym poziomie. Zimuje grzybnia między łuskami i w miarę wiosennego wzrostu liści poraża roślinę systemicznie. Na początku infekcji rośliny porażone trudno odróżnić na plantacji od zdrowych, dopiero w późniejszym okresie zauważamy, że liście porażonych roślin są węższe, jaśniejsze najczęściej zagięte na zewnątrz. Po 3-5 dniach w warunkach wysokiej wilgotności tworzy się na ich powierzchni szaro fioletowy nalot (liście jakby pokryte kurzem). To są symptomy porażenia wtórnego.
Ten obfity nalot to nic innego jak widoczne pod mikroskopem trzonki konidialne na szczycie z zarodnikami konidialnymi. To one są źródłem wtórnych infekcji, które w korzystnych warunkach następują po sobie co 3-5 dni. Optymalne warunki będące jednym z kluczowych czynników rozwoju epidemii, to temperatury w granicach 12-16°C w dzień, wilgotne noce z temperaturą 10-12°C oraz obfitymi rosami lub mgłami przy około 98-100% wilgotności .
Przy tak sprzyjających warunkach, już po 4 godzinach może dojść do zakażenia roślin. To błyskawiczne zarodnikowanie wegetatywne świadczy o dużej agresywności Peronospora destructor i tym samym prowadzi do szybkiego zamierania roślin. Szczególnie duże straty w plonie spowoduje, kiedy wystąpi wcześnie – na początku czerwca. Z uwagi na to, iż w ostatnim czasie mamy sprzyjające warunki do infekcji grzyba (średnia temperatura dnia około 13°C, temp w nocy około 10°C z optymalną wilgotnością względną 99,2% i 11 godzinnym zwilżeniem liści) należy wykonać zabieg zapobiegawczy.
W zależności od sytuacji na plantacji jak również od tego jakie środki były zastosowane dotychczas, zalecamy wykonanie zabiegu fungicydowego.
Na plantacjach cebuli ozimej, jak również z dymki, gdzie już były wykonywane zabiegi dobrym rozwiązaniem jest Signum 33 WG w dawce 1 kg /ha + Silwet Pro 0,15-0,25 l/ha. Środek działa układowo i skutecznie zwalcza mączniaka rzekomego.
Po ostatnich spadkach temperatur, regionalnych przymrozkach wiele plantacji wymaga regeneracji.
Z tego powodu do zabiegu należy dodać Pro Horti Mikro Mg, który zawiera magnez (Mg), całą gamę mikroelementów IDHA oraz glicynę lub na plantacjach w dobrej kondycji, w fazie tworzenia się zgrubienia możemy zastosować nalistnie NHCa DELTA w dawce 4l/ha, która wpłynie pozytywnie na system korzeniowy i wzmocni rośliny.
Plantacje cebuli z siewu na ten moment w fazie 2-4 liści po okresie chłodów będą wymagały ochrony grzybowej jak również odżywienia mikroelementami. Pierwsze zabiegi azoksystrobiną Azarius Pro 250 SC / Tazer 250 SC / Amistar 250 SC w dawce 0,8 l/ha powinniśmy planować w przyszłym tygodniu, gdy temperatury wzrosną.
Oczywiście zabieg azoksystrobiną możemy połączyć z acetamiprydem oraz Pro Horti Mikro Mg lub z NHCa Delta
Anna Pękalska, Doradca warzywniczy
Sławomir Mechacki, Specjalista ds. warzyw
