AktualnościSzkodniki w uprawie papryki

Szkodniki w uprawie papryki

Papryka w nieogrzewanych tunelach foliowych jest uszkadzana przez wiele szkodników występujących na uprawach szklarniowych, m.in. mszyce, wciornastki, miniarki, przędziorki, ale również przez szkodniki występujące na uprawach polowych, jak np. zmieniki, różne gatunki motyli, miniarki i mszyce występujące tylko na polu, chrabąszcze, ślimaki lub krety. 

Mszyce na papryce 

Z kilkunastu gatunków mszyc na papryce najczęściej występuje mszyca ogórkowa (koloru od jasnożółtego do czarnozielonego, z czerwonymi oczami, długości do 1,8 mm), zimująca w szklarni oraz mszyca brzoskwiniowa (koloru żółtego, zielonego lub oliwkowego, długości do 2,3 mm), zimująca na brzoskwini, kolcowoju szkarłatnym oraz w szklarni i przechowalniach. Oba gatunki mszyc żerują na liściach, a w miarę rozrastania się kolonii, opanowują łodygę, kwiaty, a także owoce. Porażone liście żółkną, a silnie opanowane kwiaty i młode owoce odpadają. Efektem żerowania mszyc jest powstawanie spadzi na liściach, które są pożywką dla pasożytniczych grzybów. Wymienione mszyce są wektorami wirusów. 

Wciornastki 

Spośród kilkunastu gatunków gospodarcze znaczenie mają dwa: wciornastek tytoniowiec (koloru od jasnożółtego do brunatnego, długości do 1,2 mm) oraz wciornastek zachodni (koloru od żółtego do żółtobrązowego tej samej długości). Ten ostatni gatunek nie zimuje na polu, ale może być zawleczony do nieogrzewanych tuneli foliowych wraz z porażoną rozsadą lub przemieścić się z pobliskiej szklarni. Natomiast wciornastek tytoniowiec zimuje w resztkach roślinnych, chwastach, przechowalniach i glebie. Dorosłe wciornastki i ich larwy żerują na dolnej stronie liści, łodydze, kwiatach i owocach. Na opanowanych liściach są widoczne żółte i srebrzyste plamy, które z czasem zasychają. Przy dużym nasileniu szkodników dochodzi do opadania pąków kwiatowych i młodych owoców. W miejscu uszkodzenia owoców skórka korkowacieje. Oba gatunki są wektorami wirusów. Po posadzeniu rozsady, u wylotu tunelu należy umieścić niebieskie tablice lepowe (4–5 sztuk) sygnalizujące nalot szkodników. Obecność 2–4 odłowionych osobników na tablicach w ciągu doby jest sygnałem do rozpoczęcia zabiegu.

Objawy żerowania wciornastka
Objawy żerowania wciornastka

Przędziorek chmielowiec 

Ciało dorosłego przędziorka chmielowca jest przeźroczyste, z dwoma ciemniejszymi plamami po bokach, średnicy do 0,5 mm. Larwa jest podobna do formy dorosłej. Jajo jest błyszczące, jasnożółte. Samice przechodzące na zimowanie przybierają kolor karminowy. Zimują w resztkach roślinnych, w glebie lub pod korą drzew, a często w konstrukcjach tunelu lub szklarni. Przędziorki opanowują całą roślinę wysysając soki z tkanki. Początkowo żerują na dolnej stronie liści. Efektem ich żerowania jest powstawanie jasnych punktów, które z czasem łączą się ze sobą powiększając powierzchnię uszkodzonej tkanki. Opanowane liście żółkną, później brunatnieją i zamierają. Uszkadzają również pąki kwiatowe i kwiaty. Młode owoce ulegają deformacji, a skórka na starszych owocach odbarwia się i korkowacieje. Przy znacznym wzroście liczebności, przędziorki tworzą luźno zwisające pajęczyny, po których opuszczają rośliny przenosząc się na inne miejsca. 

Papryka opanowana przez przędziorki – widoczna pajęczyna

Miniarki 

W tunelach najczęściej występują: miniarka niewybredka (szaropopielate ciało z żółtymi końcówkami odnóży), miniarka powszechnianka (błyszczący, czarny odwłok z częściowo żółtawymi odnóżami) i miniarka psiankowianka (tułów, odwłok i część odnóży koloru żółtego). Długość tych muchówek nie przekracza 3 mm. Larwy są białawe, beznożne, nieco większe od dorosłych, długości do 3,2 mm. Miniarki w stadium poczwarki przechodzą okres spoczynku w ziemi. Są one często zawlekane z materiałem roślinnym lub przelatują z pobliskich szklarni. Od maja samice składają jaja do tkanki (widoczny rząd białych punkcików na powierzchni liścia). Larwy miniarek żerują wewnątrz liści, wygryzając kręte korytarze. W jednym liściu może żerować jednocześnie kilka larw, ale każda wygryza odrębny chodnik. Silnie porażone liście zamierają. Larwy po wyjściu z liścia przepoczwarczają się na jego powierzchni tworząc bobówkę. Część bobówek spada na ziemię, przechodząc tam okres spoczynku. 

Prenumerata Warzywa 2024 - baner
Liść uszkodzony przez larwy miniarek

Zmieniki 

Na papryce najliczniej występują: zmienik lucernowiec (koloru od zielonożółtego do czarnobrunatnego, długości do 5,7 mm) i zmienik ziemniaczak (koloru szarożółtego, szarobrązowego lub czerwonawego, długości do 7,3 mm). Larwy obu gatunków są nieco mniejsze, z zaczątkiem skrzydeł, koloru zielonego, podobne do osobników dorosłych. Zmieniki zimują w resztkach roślin i na miedzach.

Zmiennik uszkadzający owoc

Owady dorosłe i larwy zmieników nakłuwają tkankę wysysając soki z liści, pąków kwiatowych, kwiatów i owoców. Uszkadzane są głównie wierzchołkowe części roślin. Do nakłutej tkanki wraz ze śliną zmienika są wpuszczane fitotoksyczne substancje, które powodują zamieranie komórek, w następstwie czego powstają nekrotyczne plamy i odbarwienia na powierzchni liści. Silnie uszkodzone pąki kwiatowe i kwiaty odpadają od rośliny. Największe szkody zmieniki wyrządzają na owocach. Na powierzchni zielonych jeszcze owoców, powstają ciemne punkty z jaśniejszą otoczką o kilkumilimetrowej średnicy. Owoc w miarę dojrzewania wybarwia się, ale kolor otoczki pozostaje niezmieniony: odbarwiony lub zielonkawy. Częściej są uszkadzane większe owoce, których średnica przekracza 5 cm. Tak uszkodzone owoce są kwalifikowane jako plon o niższej wartości.  

Owoc uszkodzony przez zmienniki

Gąsienice motyli 

Największe szkody w uprawach papryki wyrządzają gąsienice błyszczki jarzynówki (koloru zielonego, długości do 30 mm) lub piętnówki (różnego koloru: zielone, brunatne, czarne, żółte, długości do 35 mm).

Gąsienica błyszczki jarzynówki uszkadzająca liście

Wygryzają one dziury w liściach, a przy większej liczebności mogą całkowicie zniszczyć paprykę, pozostawiając grubsze nerwy. Uszkodzenia mogą wyrządzać wędrujące gąsienice omacnicy prosowianki (koloru brązowo-cielistego, paskowane, długości do 25 mm), znane szkodniki kukurydzy. Gąsienice mają zwyczaj zmieniać rośliny żywicielskie wędrując na inne uprawy, w tym na paprykę, w której wygryzają dziury w formujących się zielonych owocach, często wgryzając się do ich wnętrza. Zagrożeniem dla papryki ze strony omacnicy jest lokalizacja tuneli w sąsiedztwie pola z kukurydzą lub słonecznikiem. Do motyli należą również rolnice. Najczęściej występują: rolnica zbożówka, czopówka, panewka i tasiemka. Dochodzą one do 45 mm długości, są grube, walcowate, koloru od ciemnooliwkowego, szarego do brunatnego. Dotknięte zwijają się w kłębek. Podgryzają one podziemne części roślin. Uszkodzone rośliny więdną i zamierają. Mogą także uszkadzać owoce stykające się z ziemią, wygryzając w nich dziury. 

Autor: prof. dr hab. Jerzy Szwejda, Skierniewice 

Artykuł pochodzi z archiwalnego czasopisma “Warzywa” 6/2021

Zostań naszym PRENUMERATOREM: W naszym sklepie internetowym zakupisz prenumeratę czasopisma “Warzywa”: SKLEP PLANTPRESS

 

 


ZOSTAW KOMENTARZ

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany, podajesz go wyłącznie do wiadomości redakcji. Nie udostępnimy go osobom trzecim. Nie wysyłamy spamu.
Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem*.
Proszę podać swoje imię tutaj
Proszę wpisać swój komentarz!

Polityka Prywatności

NAJNOWSZE WIADOMOŚCI

Najpopularniejsze artykuły

Polecamy

INNE ARTYKUŁY AUTORA

ARTYKUŁY POWIĄZANE (TAG)

warzywa siarkopol nawożenie nasiona
tunele przymrozki folia

NEWSLETTER

Warzywniczy newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu WARZYWA.pl