Fotowoltaika stała się bardzo popularna wśród rolników. Niedozwolone zapisy w umowach na montaż paneli fotowoltaicznych nie są jednak rzadkością. Zdarza się, że gospodarze są niezadowoleni z przebiegu czynności formalnych, a nawet po czasie orientują się, że zostali przysłowiowo nabici w butelkę.
Montaż instalacji generujących zieloną energię jest bardzo popularny, zwłaszcza na obszarach wiejskich. Coraz więcej dachów domów i budynków inwentarskich posiada fotowoltaikę. Niestety, zdarza się, że klienci są niezadowoleni z przebiegu czynności formalnych, a nawet po czasie orientują się, że zostali przysłowiowo nabici w butelkę.
Umowy na fotowoltaikę. Kary ze strony UOKiK
Nic dziwnego, że do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) wpływały skargi, zwłaszcza na spółki Polska Energia Grupa Kapitałowa oraz Am Eco Energy, które oferują usługi montażu i sprzedaży instalacji fotowoltaicznych, pomp ciepła oraz innych systemów grzewczych. Po analizie sprawy Prezes UOKiK Tomasz Chróstny poinformował, że te podmioty stosowały niedozwolone klauzule abuzywne w umowach: – Rynek odnawialnych źródeł energii rozwija się dynamicznie i dla wielu konsumentów jest szansą na obniżenie rachunków za prąd czy ogrzewanie. Niestety, część przedsiębiorców wykorzystuje rosnący popyt, próbując narzucić klientom niekorzystne warunki w umowach. Dlatego tak istotne jest, by chronić konsumentów i zapewnić uczciwe zasady współpracy – podkreślał Tomasz Chróstny.
Umowy na montaż paneli. Co było w nich niekorzystne?
Nieprecyzyjne zapisy – działające na korzyść spółek dotyczyły między innymi:
- braku odpowiedzialności za uszkodzenia dachu czy ścian podczas montażu, choć to właśnie monterzy powinni ponosić konsekwencje swoich błędów,
- zakup instalacji mógł wiązać się z koniecznością pokrycia kosztów napraw przez konsumentów,
- bezpodstawne przesuwanie terminów instalacji,
- zmiana urządzeń na inne modele, bez uzasadnienia i uzgodnienia z konsumentem,
- niemożność odstąpienia od umowy, nawet w przypadku przedłużania się montażu czy zmian ustaleń,
- surowe kary umowne dla konsumentów, np. za „utrudnianie montażu” – bez sprecyzowania, co to oznacza,
- brak porównywalnych sankcji w przypadku opóźnień lub usterek ze strony firmy,
- zapisy mające zniechęcić konsumentów do dochodzenia swoich roszczeń i składania reklamacji.
Jakie kary zastosował UOKiK?
Klauzule abuzywne w umowach znalazły się w przypadku spółek: Polska Energia Grupa Kapitałowa, na którą nałożono karę przekraczającą 2,8 mln zł i 54 tys. zł w przypadku Am Eco Energy. Prezes UOKiK ponadto zakazał wykorzystywania tego typu zapisów. Przedsiębiorcy muszą także poinformować klientów o szczegółach niedozwolonych postanowień. Decyzje te nie są prawomocne, przedsiębiorcy odwołali się do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Na co zwrócić uwagę w umowach na OZE?
UOKiK przestrzega, że każdą instalację OZE należy uważnie wybierać, ponieważ źle dopasowana pompa ciepła – umieszczona w słabo izolowanym budynku – może nie wystarczyć na dobre dogrzanie budynku. Pompa ciepła ogrzewająca dom zimą energię zużywa w czasie, kiedy panele nie wytwarzają dużych ilości prądu. Zawsze warto powyrównywać oferty kilku potencjalnych wykonawców i sprawdzać ewentualne informacje o współpracy firmy z organami administracji państwowej. Nie należy pozwalać przedstawicielowi handlowemu, aby ten obsługiwał pocztę elektroniczną lub telefon klienta. – Przekazanie kodów jednorazowych, które możesz otrzymać SMS-em w trakcie spotkania z przedstawicielem może spowodować, że zaciągniesz pożyczkę w znacznej wysokości – ostrzega UOKiK.
Co musi zawierać umowa? Kiedy będzie bezpieczna?
Warto zwracać uwagę na wszelkie niuanse, a zwłaszcza na markę, model i moc wszystkich oferowanych komponentów instalacji, dokładny zakres prac instalacyjnych, termin wykonania, warunki gwarancji, cenę z wszystkimi składowymi, prawo do odstąpienia od umowy w przypadku zawarcia jej poza lokalem przedsiębiorstwa lub na odległość – przez telefon, czy Internet. Konsument powinien otrzymać swój własny egzemplarz umowy. W przypadku podpisania umowy poza lokalem przedsiębiorstwa, klient ma prawo w terminie 14 dni od zawarcia umowy odstąpić od niej bez ponoszenia kosztów. Jeśli chodzi o umowę sprzedaży składowych instalacji – termin liczy się od dnia dostawy ostatniego elementu. UOKiK radzi, aby wymagać na piśmie od sprzedawcy przedstawienia wyników audytu przedmontażowego z analizą efektywności pracy instalacji po jej zamontowaniu, jak średnioroczna przewidywana ilość generowanej energii elektrycznej, czy średnioroczne zużycie energii elektrycznej przez pompę ciepła.
