Uzyskanie dobrej jakości rozsady pomidorów szklarniowych o rozbudowanym systemie korzeniowym decyduje nie tylko o wielkości wczesnego plonu, który zbiera się z pierwszych gron, ale także o dalszych etapach uprawy.
Produkcja rozsady pomidorów szklarniowych wymaga dużej wiedzy i umiejętności. O jakości rozsady decydują w głównej mierze warunki klimatyczne i agrotechnika. Typ odmiany, rodzaj podkładki mają na tym etapie produkcji mniejsze znaczenie, bowiem bez względu na odmianę celem jest uzyskanie rozsady zdrowej, mocnej, dobrze zbalansowanej o zdrowym i dobrze rozbudowanym systemie korzeniowym. Temperatura powietrza, temperatura podłoża, natężenie światła, ilość dwutlenku węgla najistotniej wpływają na wzrost i rozwój roślin. Nie mniej jednak takie czynniki agrotechniczne jak nawożenie, strategia nawadniania i ilość dostępnego miejsca dla roślin również mają olbrzymi wpływ na te procesy. Odpowiednia strategia nawadniania wpływa w szczególności na rozwój systemu korzeniowego, ale także zbalansowanie wzrostu roślin.
Dobór podłoża
Przy wyborze rodzaju podłoża do produkcji rozsady należy się kierować przede wszystkim możliwościami sterowania jego wilgotnością. Zakres ten powinien być bardzo szeroki, a podłoże powinno bez problemów uzyskiwać powtórne pełne nawodnienie. Warto wziąć również pod uwagę objętość kostek, gdyż częste nawadnianie jest czynnikiem wegetatywnym. W przypadku podłoża rozsadowego o małej objętości (np. kostki 10/10/6,5 cm) wymagana jest większa częstotliwość nawadniania. Również typ rozsady (jedno- lub dwupędowa rozsada) odgrywa znaczącą rolę przy wyborze kostki.
Pierwsza saturacja kostek
Ten proces powinien być wykonany z dużą starannością. Niedokładne pierwsze nasączenie podłoża skutkować będzie bardzo nierównomiernym rozprowadzeniem wody w całej objętości kostek. W takich warunkach nie można oczekiwać prawidłowo rozwiniętego i rozbudowanego sytemu korzeniowego.
Nawadnianie = bodziec wegetatywny
W całym okresie produkcji rozsady, strategia nawadniania powinna być oparta o pomiar wilgotności podłoża (kostek). Nawadnianie należy rozpocząć w momencie uzyskania przez kostki minimalnej wartości WC (%). Jest ona rożna dla różnych typów kostek z wełny kamiennej W zależności od rodzaju kostek minimalna wilgotność przy jakiej powinno nastąpić nawadnianie, wynosi około 45%. Zmierzyć ją można za pomocą przyrządów mierzących wartości bezwzględne WC (WCM, GroSens), lub za pomocą wagi.
Zbyt częste nawadnianie kostek będzie prowadzić do nadmiernego wzrostu wegetatywnego roślin. Również system korzeniowy nie będzie się rozwijał prawidłowo. Dlatego też z punktu widzenia fizjologii rośliny lepszym rozwiązaniem są kostki duże 10x15x6,5 cm, w porównaniu z kostkami standardowymi 10x10x6,5 cm. Kostki duże nawadnia się rzadziej. Stymuluje to roślinę do intensywniejszego rozwoju generatywnego.


Nawadnianie oparte na pomiarze wilgotności podłoża stosowane powinno być w całym okresie produkcji rozsady. Nie tylko w mnożarkach, ale także po wniesieniu roślin na miejsce stałe i umieszczeniu ich obok otworów w matach (szklarnia). Do momentu rozkwitnięcia gron kwiatowych nawadnianie może odbywać się tylko w nocy lub też w dzień. Jednakże należy przestrzegać kilku zasad:
- Nawadnianie należy rozpoczynać nie wcześniej niż dwie godziny po wschodzie słońca i kończyć nie później niż trzy godziny przed zachodem słońca.
- Nawadnianie nocne wykonuje się po schładzaniu przednocnym (23.00 –1.00 w nocy).
- Zawsze należy nawadniać kostki do pełna (do uzyskania przelewu).
W momencie rozpoczęcia kwitnienia pierwszego grona kwiatowego co najmniej jedno nawadnianie powinno przypadać w porze dziennej. Jeżeli zajdzie konieczność nawadniania więcej niż cztery razy dziennie, to oznacza, że rośliny muszą zostać posadzone na miejsce stałe. Jak wspomniałem wcześniej, zbyt intensywne nawadnianie roślin rosnących w kostkach uprawowych prowadzi do nadmiernego wzrostu wegetatywnego. Wpływa to negatywnie na rozwój gron kwiatowych oraz jakość systemu korzeniowego.
Wielkość dawek nawodnieniowych
Jest ona uzależniona przede wszystkim od objętości kostek uprawowych. Stosowanie zbyt krótkich cykli nawodnieniowych będzie skutkować bardzo szybkim i dużym różnicowaniem się wilgotności podłoża pomiędzy kostkami w uprawie. Natomiast zbyt długie cykle nawodnieniowe będą obniżać zbyt mocno zasolenie (EC), co może skutkować nadmiernym wzrostem wegetatywnym i w konsekwencji osłabianiem gron kwiatowych.
Zawsze nawadniamy jednorazowo do „pełna”
Jeżeli wystąpi sytuacja, w której wilgotność pomiędzy kostkami uprawowymi się mocno zróżnicuje, wtedy należy wykonać dwa długie cykle w porze nocnej w odstępach około 35 minut w celu wyrównania WC kostek.
Marcin Włodarczyk
Grodan