AktualnościNowe i sprawdzone możliwości zwalczania Verticillium dahliae

Nowe i sprawdzone możliwości zwalczania Verticillium dahliae

Grzyb Verticillium dahliae jest ważnym gospodarczo patogenem glebowym odpowiedzialnym za wysokie straty w uprawie papryki, oberżyny, truskawki, ziemniaka, sałaty i kalafiora. Choroby roślin powodowane przez tego grzyba są powszechne, co związane jest z szerokim zakresem roślin żywicielskich oraz częstym występowaniem tego patogena w środowisku glebowym. Istnieje kilka metod ograniczania występowania V. dahliae w uprawach warzyw, z którymi warto się zapoznać.

Infekcja roślin

Verticillium dahliae wytwarza formy przetrwalne – mikrosklerocja o wielkości 40–80 μm. Mikrosklerocja rozwijające się w tkankach obumarłych roślin, mogą przetrwać w glebie przez kilka miesięcy, a w pewnych warunkach nawet kilka lat. Przeżywalność populacji patogena w glebie zależy od wielu czynników, m.in. rodzaju gleby, wilgotności, pH i temperatury. Grzyb ten jest również zdolny do kolonizacji roślin niebędących żywicielami i tworzenia nowych mikrosklerocjów, które są źródłem infekcji dla roślin żywicielskich.

Wydzieliny uwalniane z korzeni roślin stymulują kiełkowanie mikrosklerocjów znajdujących się w glebie lub na fragmentach obumarłych roślin. Infekcja jest inicjowana w górnej części korzenia lub w miejscu zranienia. Progowa liczba mikrosklerocjów mogących wywołać werticiliozę zależy m.in. od agresywności izolatu grzyba, gatunku i odmiany rośliny uprawnej, rodzaju gleby oraz warunków w niej panujących.

Po infekcji grzyb wnika do korzeni przez miękisz kory w kierunku naczyń przewodzących. Następnie rozprzestrzenia się wewnątrz rośliny wytwarzając strzępki i zarodniki, które są transportowane do części nadziemnych. Rozwijająca się w naczyniach grzybnia oraz powstałe gumy utrudniają transport wody i soli mineralnych w wyniku zaczopowania naczyń. Termin pojawienia się pierwszych objawów choroby w postaci lekkiego więdnięcia liści, zależy od gatunku i odmiany rośliny. W późniejszym stadium choroby pojawiają się zmiany w wiązkach przewodzących. Na przekroju korzenia i łodygi przybierają one barwę od jasno- do ciemnobrązowej.

Prenumerata Warzywa 2024 - baner

Rozwój choroby zależy głównie od temperatury otoczenia. W temperaturze poniżej 20°C grzyb rozwija się w roślinie bardzo szybko. Okresowe wysychanie gleby lub podłoża sprzyja rozwojowi choroby. Grzyb V. dahliae może również występować w kompleksie z innymi patogenami i nicieniami. Jednym z przykładów choroby kompleksowej jest współwystępowanie V. dahliae i Colletotrichum coccodes w roślinach papryki. Stwierdzono także występowanie synergistycznych reakcji pomiędzy V. dahliae i nicieniami m.in. mątwikiem korzeniowym oraz mątwikiem ziemniaczanym.

Metody agrotechniczne

Stosowanie nawożenia organicznego ma bardzo korzystny wpływ na zawartość glebowej materii organicznej, która poprawia właściwości gleby i stanowi bufor chroniący przed niekorzystnym wpływem wielu czynników stresowych, w tym stresu powodowanego przez patogeny. Zwiększona zawartość glebowej materii organicznej powoduje wzrost aktywności mikroorganizmów, a także zwiększenie supresyjnych właściwości gleby. Wykorzystanie odpadów biodegradowalnych do celów nawozowych jest ważnym elementem zalecanego obecnie systemu gospodarki w obiegu zamkniętym, w którym materiały roślinne pozostałe po produkcji powinny być ponownie wykorzystane. Ważnym procesem jest tu kompostowanie, ponieważ przekształca ono odpady organiczne, które następnie mogą być wykorzystane w rolnictwie. Komposty zawierają składniki odżywcze, zwłaszcza mikroelementy, które poprawiają żyzność gleby. Ponadto posiadają zdolność do zwiększania odporności gleby na patogeny powodujące choroby roślin uprawnych.

W trakcie badań mających na celu ograniczenie stosowania środków chemicznych stwierdzono, że wzbogacenie gleby w materiał organiczny zawierający duże ilości azotu organicznego (N>8%), np. mączka kostna, mączka rybna, ogranicza rozwój werticiliozy. Przyczyną tego zjawiska może być uwalniany podczas rozkładu HNO2, amoniak lub lotne kwasy tłuszczowe. Związki te, działając toksycznie na patogeny i zmniejszają ich liczebność.

Uprawy mieszane, międzyplony i płodozmian to ważne praktyki, które są szeroko stosowane na całym świecie w celu uniknięcia gromadzenia się inokulów patogenów doglebowych. Gdy na danym polu rok po roku uprawia się tę samą roślinę, rozwój i utrzymywanie się patogenów glebowych jest niemal pewne. Problem ten jest szczególnie poważny w przypadku uprawy papryki i bakłażanów, które są uprawiane przez wiele lat na tych samych stanowiskach. Wówczas następuje nagromadzenie się patogenów odglebowych, m.in. V. dahliae. Aby ograniczyć werticiliozę w uprawach papryki i bakłażana, należy stosować płodozmian z roślinami strączkowymi, roślinami korzeniowymi, ale nie gatunkami z rodziny psiankowatych.

 Obiecujące wyniki uzyskano stosując brokuł jako roślinę pułapkową dla V. dahliae. Stwierdzono, że płodozmian z wykorzystaniem brokułów zmniejszył ryzyko wystąpienia werticiliozy w oberżynie. Patogen infekował rośliny brokuła z dużą częstotliwością (37–94%), ale jednocześnie nie powodował objawów chorobowych. Zmiany chorobowe w postaci brunatnych wiązek przewodzących widoczne były tylko w korzeniach. Nie stwierdzono tworzenia się mikrosklerocjów. W uprawie oberżyny jako rośliny następczej na tym polu zaobserwowano istotnie niższą częstotliwość występowania werticilliozy.

Odpowiednio dobrany płodozmian może być jedną z metod ograniczania liczebności patogena w glebie. Należy zaznaczyć, że metoda ta tylko w niewielkim stopniu ogranicza populację V. dahliae w glebie i może mieć praktyczne znaczenie na glebach, gdzie liczebność patogena jest niska.

Autor: Dr Beata Kowalska, Instytut Ogrodnictwa – PIB w Skierniewicach

Cały tekst “Nowe i sprawdzone możliwości zwalczania Verticillium dahliae” przeczytasz w czasopiśmie “Szklarnie Tunele Osłony” 2/2022 str. 33-35.

STO 2/2022 - okładka

Dołącz do PRENUMERATORÓW czasopisma “Szklarnie Tunele Osłony”. Link do sklepu PLANTPRESS znajdziesz tutaj: SKLEP PLANTPRESS


ZOSTAW KOMENTARZ

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany, podajesz go wyłącznie do wiadomości redakcji. Nie udostępnimy go osobom trzecim. Nie wysyłamy spamu.
Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem*.
Proszę podać swoje imię tutaj
Proszę wpisać swój komentarz!

Polityka Prywatności

NAJNOWSZE WIADOMOŚCI

Najpopularniejsze artykuły

Polecamy

INNE ARTYKUŁY AUTORA

ARTYKUŁY POWIĄZANE (TAG)

warzywa siarkopol nawożenie nasiona
tunele przymrozki folia

NEWSLETTER

Warzywniczy newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu WARZYWA.pl