Sałata należy do warzyw o dość krótkim okresie wegetacji. Zwykle jej uprawa była kojarzona z pierwszymi nowalijkami, wiosną, lub jako poplon dla innych warzyw. Jednak rozwój sieci handlowych spowodował, że producenci chcący sprzedawać tam sałatę musieli się dostosować do obowiązujących wymogów, zarówno w zakresie ilości i jakości oraz asortymentu sałat. Oprócz podstawowej sałaty masłowej i kruchej, uprawiają oni bardziej niszowe typy m.in.: rzymską, dębolistną czy lollo bionda.
Rodzina państwa Walerian od lat zajmuje się uprawą sałaty w Dziekanowicach, w podkrakowskiej miejscowości. Na południu Polski gospodarstwa zajmujące się uprawą sałaty nastawione są głównie na uprawę dwóch typów: masłowej i kruchej. Rodzina Walerian, jako nieliczni z kolei zdecydowali się na produkcję szerokiego asortymentu warzyw liściowych.
Ze względu na konieczność płodozmianu, oprócz sałaty w uprawie znajdują się również inne warzywa m.in.: rzodkiewka, szczypiorek, jarmuż oraz różne rodzaje warzyw sprzedawanych na nać np. koper czy zielona pietruszka.
Cykl wiosenny zwykle rozpoczyna się w pierwszym tygodniu marca, zdaniem producenta, uzasadnieniem jest rachunek ekonomiczny związany z nakładem za energię. Kolejne nasadzenia realizowane są co ok. 2 tygodnie i trwają aż do sierpnia (rośliny są sadzone czterorządową sadzarką Ferrari). Pozwala to oferować sałaty z uprawy gruntowej od końca kwietnia do pierwszym przymrozków − nawet końca października (dodatkowo sezon wydłuża oferta sałat z upraw pod osłonami). Producent spod Krakowa samodzielnie produkuje rozsadę sałaty w nowoczesnym tunelu foliowym postawionym przez firmę Farmer.
Asortyment odmian
Rocznie gospodarstwo to produkuje ok. 1,5 mln szt. sałat różnego typu. Wśród nich największy udział mają sałaty masłowa i krucha. Pod względem odmian w 90% stanowią sałaty z oferty firmy Rijk Zwaan. W doborze odmian sałat producent wybiera głównie te, o wysokiej zdrowotności − groźnym patogenem sałaty i innych warzyw liściowych ciągle pozostaje mączniak rzekomy sałaty (Bremia lactucae), dlatego w produkcji tych warzyw dominują sałaty o wysokiej odporności na rasy grzyba B. lactucae. Najbardziej uniwersalną odmianą sałaty masłowej jest Tombelo RZ, którą uprawia zarówno pod osłonami, jak i w gruncie. Wyróżnia się ona wysoką zdrowotnością. Jej rośliny tworzą duże i jasne główki, bez tendencji do zagniwania liści od spodu.
Z asortymentu sałat masłowych dominują: Lamberto RZ, Tombelo RZ. W bieżącym producent zdecydował się na uprawę nowej, bardzo wczesnej odmiany sałaty masłowej, w typie odmiany Sprinter, Torpedo – Greenarrow RZ. Jest to kreacja o wysokiej zdrowotności (HR Bl:16-36 EU/Nr:0 IR LMV:1), polecana przez hodowców do uprawy w tunelu foliowym oraz pod przykrycia w gruncie. Kolejną pozycję w asortymencie sałat stanowią sałaty kruche z takimi odmianami: Rubette RZ, Cassenas RZ, Risonas RZ.
Oprócz tego uprawiane są też inne gatunki sałat liściowych, dębolistne o zielonych (Kisheri RZ) i czerwonych liściach (Cornouai RZ), ozdobna liściowa w typie Lollo Bionda (Limassol RZ) oraz Lollo Rossa (Traject RZ).
W Dziekanowicach duży udział w uprawie ma również rzodkiewka. W sezonie produkcyjnym trwającym od wiosny do wczesnej jesieni wysiewanych jest ok. 5 mln nasion. W asortymencie odmian dominuje Belsay RZ F1, o intensywnie czerwonej skórce i białym miąższu bez przebarwień.
