Na opłacalność produkcji ogórka decydujący wpływ ma wielkość plonu. Na rynku jest wiele odmian ogórka cechujących się wysokim potencjałem plonotwórczym, ale by móc go w pełni wykorzystać trzeba odpowiednio zadbać o uprawę od samego początku. Na co zwrócić uwagę w uprawie ogórka gruntowego?
ROZSADA – kluczem do sukcesu
Termin rozpoczęcia uprawy ogórka w polu, bez osłon, przypada po połowie maja, kiedy minie ryzyko uszkodzenia roślin przez przymrozki. Wysadzając rośliny z dobrze rozwiniętym systemem korzeniowym są one mniej narażone na stresowe warunki uprawy występujące wiosną niż wschodzące siewki. Warunkiem powodzenia w uprawie jest odpowiednie zahartowanie rozsady. Przed rozpoczęciem uprawy należy zaplanować właściwą obsadę roślin na polu. Należy pamiętać, że zbyt mała obsada roślin ogórka na polu, nie pozwoli na zebranie odpowiednio wysokiego plonu, ale nasadzenia nie powinny być też zbyt gęste, ponieważ w takich warunkach rośliny konkurują ze sobą i słabiej rosną. Ponadto w dużym zagęszczeniu trudniej zadbać o właściwą ochronę przed chorobami i szkodnikami. Dlatego jeśli wysiewa się gniazdowo po 2–3 nasiona, to po wschodach powinno się usunąć nadmiar roślin.
Planując rozpoczęcie uprawy ogórka w polu trzeba pamiętać, że roślina ta ma dość wysokie wymagania co do temperatury gleby. Optymalna temperatura podłoża w uprawie ogórka mieści się w zakresie 24–28°C, a termiczne minimum rozwojowe wynosi 12°C. Dlatego warto zakładać uprawę na czarnej folii. Okrycie to zapewnia szybkie nagrzanie gleby i wpływa pozytywnie na rozwój systemu korzeniowego. Pod folią rozkłada się linie nawadniające. Poza temperaturą gleby kluczowa dla prawidłowego wzrostu roślin jest wilgotność. Miejmy nadzieję, że w tym roku nie będzie takiego problemu, ale w ubiegłym roku w połowie maja w wielu rejonach dokuczała już susza i w takich przypadkach przed planowanym siewem nasion lub wysadzaniem rozsady w pole konieczne było deszczowanie. Nie powinno się siać lub sadzić roślin w suchą glebę, bo to utrudni i opóźni ich start. Wilgotność gleby przed sadzeniem powinna być na poziomie 60–70% PPW.
Doping przed startem
Dysponując już zahartowaną rozsadą, gotową do sadzenia, należy rośliny obficie podlać. W trakcie tego zabiegu można zastosować środki chroniące młode rośliny przed patogenami oraz nawozy, które zapewnią korzeniom łatwy dostęp do składników pokarmowych.
Tu możesz zakupić PROGRAM OCHRONY ROŚLIN WARZYWNYCH 2023
Po wysadzeniu rozsady lub po siewie nasion ogórka w pole warto okryć uprawę agrowłókniną. Powoduje ona lepsze warunki termiczne do wzrostu roślin. Zabezpiecza przed przymrozkami, ponadto jest to jeden z najskuteczniejszych sposobów zabezpieczenia młodych roślin przed szkodnikami, między innymi śmietką.
Ważna kontrola wilgotności gleby
Po wysadzeniu roślin w wilgotną glebę trzeba monitorować, jak zmienia się wilgotność gleby pod folią, żeby w odpowiednim czasie rozpocząć nawadnianie za pomocą linii kroplujących. Tuż po wysadzeniu roślin unikamy nadmiernego nawadniania, duża ilość wody może być przyczyną słabego rozwoju systemu korzeniowego, a bez silnie rozbudowanych korzeni nie będzie można liczyć na zdrowy wzrost i rozwój oraz długie plonowanie. Warto pamiętać, że na dobrze prowadzonych plantacjach polowych ogórka zbiory owoców mogą być prowadzone nawet przez 12 tygodni. Nie można też czekać do momentu, aż rośliny zaczną więdnąć i tracić turgor. Najlepszym sposobem kontroli wilgotności gleby na plantacji jest umieszczenie tensjometrów. Inny prosty i skuteczny sposób polega na wyjęciu spod folii garści gleby i ściśnięciu jej w dłoni. Jeśli z gleby da się uformować bryłę, oznacza, że wilgotność jest wystarczająca, jeśli się rozpada, to znak, że trzeba rozpocząć nawadnianie.
Kontrola wilgotności gleby jest bardzo ważna, ponieważ tylko z odpowiednio wilgotnej gleby rośliny mogą pobrać składniki pokarmowe. Jeśli przed sadzeniem rozsady zastosowano odpowiednie dawki nawozów i dodatkowo rozsada również została zasilona, to pierwsze nawodnienie za pomocą linii kroplujących wykonuje się samą wodą. Ważne jest, żeby dawki wody były niewielkie, ale częstsze, duża ilość może spowodować przelanie, które wpłynie na niekorzystne warunki wzrostu roślin. Trzeba monitorować też prognozy pogody, żeby nie nawodnić plantacji przed spodziewanym deszczem.
Właściwa pielęgnacja i ochrona
Po upływie 10–14 dni od wysadzenia roślin w pole, gdy widać już, że korzenie zaczynają przerastać bryłę korzeniową, można rozpocząć fertygację. To bardzo ważne, żeby nie dostarczać zbyt dużo nawozów wcześnie, ponieważ ogórek należy do roślin szczególnie wrażliwych na zasolenie podłoża.
W początkowej fazie wzrostu, gdy ogórek jest okryty włókniną rośnie w górę – nawet kilkanaście centymetrów. Trzeba odpowiednio wyczuć moment, w którym włókninę zdjąć. Zalecam, aby nie zwlekać zbyt długo, ponieważ osłona ta w miarę wzrostu roślin powoduje uszkadzanie delikatnych liści. Najlepiej jeśli zdejmuje się okrycia, gdy rośliny zaczynają się pokładać na ziemi. Uważam, że lepiej okrycie zdjęć nieco za wcześnie niż za późno, ponieważ zniszczenie dużych liści ogranicza asymilację i tym samym wzrost roślin. Zwykle jest to po upływie 3–4 tygodni po posadzeniu. Po odkryciu roślin trzeba prowadzić lustracje uprawy pod kątem szkodników. Najczęściej na ogórku występuje mszyca, przędziorki, wciornastki czy zmieniki. Przeciwko tym szkodnikom można wykonać zabiegi z wykorzystaniem zarejestrowanych do tego celu środków.
Tu możesz zakupić PROGRAM OCHRONY ROŚLIN WARZYWNYCH 2023.
Zdjęcie agrowłókniny to dobry moment na zabezpieczenie roślin przed patogenami. Na tym etapie warto sięgnąć po środki o dłuższej karencji, które ze względu na swoją specyfikę trudno będzie zastosować w późniejszej ochronie plantacji. Korzystnie w tym czasie wykonać zabieg preparatem systemicznym lub o działaniu wgłębnym i kontaktowym, które zapewni roślinom kompleksową ochronę. Kolejne zabiegi powinny być wykonywane po każdej zmianie warunków pogodowych. Ważne, żeby zaplanować odpowiednią strategię ochrony roślin uwzględniającą środki zawierające substancje czynne pochodzące z różnych grup chemicznych. Opryskiwanie powinno zapobiegać rozwojowi choroby. Jeśli podejrzewamy, że infekcja mogła już wystąpić, to należy sięgnąć po środek interwencyjny. Nie można dopuścić do rozwoju choroby na roślinie. Dlatego w uprawie ogórka zaleca się nawadnianie za pomocą linii kroplujących, a nie deszczowanie, żeby ograniczyć czynniki sprzyjające rozwojowi chorób.
Wsparcie ochrony
W miarę wzrostu roślin, gdy zaczynają rozwijać się kwiatostany (BBCH 51) oraz w pełni kwitnienia (BBCH 61), ogranicza się nawożenie azotem, a zwiększa się nawożenie potasem i fosforem. Na tym etapie trzeba nadal kontynuować ochronę przed chorobami i szkodnikami. Spośród szkodników trzeba zwrócić uwagę na zwalczanie wciornastków i przędziorka. Do zwalczania warto wykorzystywać środki na bazie oleju. Należy jednak pamiętać, żeby najpierw wykonać zabieg fungicydem, a potem insektycydem. Nie powinno się łączyć tych produktów, ponieważ takie stosowanie może doprowadzić do fitotoksyczności. W ochronie warto uwzględnić również produkty podnoszące odporność roślin, np. na bazie krzemu. Podejmując decyzję o zabiegu ochrony należy prawidłowo diagnozować występujące choroby i szkodniki.
Autor: Marcin Niedobylski, doradca AgroSpec
Artykuł pochodzi z archiwalnego wydania czasopisma “WARZYWA” 4/2022.
Aby być na bieżąco z uprawą warzyw, zaprenumeruj czasopismo “WARZYWA” : LINK https://www.plantpress.pl/produkt/prenumerata-warzywa/
