AktualnościProblem z mączniakiem prawdziwym na pietruszce i marchwi

Problem z mączniakiem prawdziwym na pietruszce i marchwi

Choroba ta ma tylko tę zaletę – jest łatwo rozpoznawalna po białych charakterystycznych nalotach na nadziemnych częściach marchwi i pietruszki. Stanowi je grzybnia na powierzchni porażonej powierzchni rośliny, z dużą liczbą cylindrycznych zarodników konidialnych, na górnej i dolnej stronie blaszki liściowej, także na ogonkach liściowych czy łodygach nasienników.

Mączniak prawdziwy jest chorobą powodującą obniżenie plonu marchwi, czy pietruszki, wskutek zmniejszenia powierzchni asymilacyjnej zielonych części roślin i stymulacji zwiększonej utraty wody, którą roślina traci przez uszkodzenia powodowane przez grzyba na powierzchni skórki. Grzyb Erysiphe heraclei, sprawca choroby, najczęściej pojawia się w pełni lub pod koniec okresu wegetacji roślin, słoneczna pogoda dodatkowo stymuluje jej rozwój. Wówczas korzenie spichrzowe są już wykształcone i zwykle pierwsze objawy mączniaka prawdziwego (oznaka początku choroby) mogą mieć niewielki wpływ na zniżkę plonu. Ale nie należy bagatelizować choroby. Jeżeli choroba ujawni się na początku sierpnia, to można spodziewać się strat plonu. W uprawie pietruszki z przeznaczeniem na nać może być zmniejszony plon części nadziemnej, ponieważ porażone liście są dyskwalifikowane jako towar handlowy.

Mączniak prawdziwy na pietruszce korzeniowej. Fot. J. Sobolewski

Strategia ochrony przed mączniakiem

Znajomość biologii i patogenezy sprawcy mączniaka prawdziwego jest konieczna do opracowania metod zwalczania tego patogenu. Grzyb zimuje w resztkach roślinnych gatunków z rodziny selerowatych w formie generatywnej, w stadium workowym. W otoczniach tworzą się worki z zarodnikami workowymi. Patogen może także przezimować na natce pietruszki, utrzymywanej na nać. Wiosenne infekcje polegają na rozsiewaniu zarodników workowych, które również mogą infekować inne gatunki roślin z rodziny selerowatych. Z czasem grzyb tworzy zarodniki konidialne w charakterystycznych łańcuszkach, które rozwiewane przez wiatr powodują wtórne infekcje marchwi i pietruszki na polu. W cyklu infekcyjnym jesienią powstają brunatnoczarne otocznie (owocniki) grzyba, wewnątrz których tworzy się 3–8 sztuk worków z zarodnikami workowymi.

Fot. 2. Mączniak prawdziwy na marchwi. Fot. J. Sobolewski

Niekiedy ogrodnicy napotykają pewne problemy z ochroną marchwi i pietruszki przed mączniakiem prawdziwym. Głównymi trudnościami skutecznej ochrony jest podejmowanie zbyt późno działań ochroniarskich, dopiero po zauważeniu pierwszych objawów choroby. Walka z mączniakiem prawdziwym przede wszystkim polega na profilaktyce. Składają się na to różne działania agrotechniczne ograniczające chorobę, m.in.:

Prenumerata Warzywa 2024 - baner

• unikać uprawy roślin w zbyt dużym zagęszczeniu, co sprzyja procesom infekcji roślin;

• nie dopuszczać do przenawożenia azotem;

• eliminować chwasty, aby zapewnić prawidłowy wzrost uprawianych roślin i nie dopuszczać do powstawania i rozwoju źródeł infekcji pierwotnych choroby (patogen może zimować na niektórych gatunkach).

Termin pierwszego zabiegu zwalczającego mączniaka prawdziwego zarówno na marchwi, jak i na pietruszce powinien nastąpić w momencie sygnalizacji zagrożenia lub bezpośrednio po zauważeniu pojedynczych plam na liściach i ogonkach liściowych. Fot. J. Sobolewski

Po podjęciu decyzji stosowania ochrony chemicznej, należy przeprowadzić kilka zabiegów opryskiwania roślin fungicydami. Termin pierwszego zabiegu powinien nastąpić w momencie sygnalizacji zagrożenia lub bezpośrednio po zauważeniu pojedynczych plam na liściach i ogonkach liściowych, a częstotliwość zabiegów powinna wynosić 7–10 dni. Aby nie nastąpiła odporność sprawcy choroby na dany fungicyd, należy przestrzegać zasady, że w kolejno przeprowadzonych zabiegach stosuje się fungicydy o zróżnicowanej substancji czynnej, np. nie można stosować najpierw preparatu Amistar 250 SC, a po 7–10 dniach fungicydu Starami 250 SC. Różnią się nazwą handlową, ale mają tę samą substancję czynną – 250 g azoksystrobiny w 1 l środka. W etykietach fungicydów są zazwyczaj precyzyjne zapisy o ich terminie stosowania. Należy jednak pamiętać, że jeśli rośliny nie są jeszcze porażone, wówczas skuteczne są fungicydy o działaniu kontaktowym, czyli pozostające na powierzchni opryskiwanej. W przypadku wystąpienia objawów chorobowych (pierwsze białe plamy na pojedynczych roślinach) wymagane jest stosowanie środków o działaniu wgłębnym lub systemicznym. Informacji o cechach danego fungicydu, a także kiedy może być zastosowany należy szukać w aktualnych etykietach. Zapoznanie się z ich treścią gwarantuje uniknięcie zastosowania nieodpowiedniego fungicydu.

Wybór środków

W ochronie marchwi przeciwko mączniakowi prawdziwemu zarejestrowane są różne fungicydy, zawierające substancje czynne z różnych grup chemicznych.

⇒ strobiluryny, np. Amistar 250 SC (0,8 l/ha), Starami 250 SC (0,8 l/ha), Zaftra AZT 250 SC (0,8 l/ha);

⇒ ftalany + strobiluryny, np. Amistar Opti 480 SC (2–2,5 l/ha), Ascom Optimum (2–2,5 l/ha);

⇒ ftalany, np. Chron 500 SC (2 l/ha), Gwarant 500 SC (2 l/ha);

⇒ anilinopirymidyny + fenylopirole, np. Switch 62,5 WG (0,8 kg/ha);

*triazole + strobiluryny, np. Nativo 75 WG (0,3 kg/ha), Scorpion 325 SC (1 l/ha);

*anilidy + strobiluryny, np. Agria Bos-Pirak 33 WG (0,75–1 kg/ha), Signum 33 WG (0,75–1 kg/ha);

*triazole + anilidy, np. Luna Experience 400 SC (0,75 l/ha);

*triazole, np. Argus 250 EC (0,5 l/ha), Cros 250 EC (0,5 l/ha), Sparta 200 EC (1,25 kg/ha);

*benzimidazole, np. Sintop 500 SC (1,2 l/ha), Tiofan 500 SC (1,2 l/ha);

*biologiczne, np. Serenade ASO (8 l/ha);

*nieklasyfikowane, np. Siarkol 80 WG (1,5 kg/ha), Siarkol Extra 80 WP (1,5 kg/ha).

W uprawie pietruszki dopuszczone są następujące fungicydy:

*pirymidyny, np. Nimrod 250 EC (0,4 l/ha);

*anilidy + strobiluryny, np. Agria Bos-Pirak 33 WG (0,75 kg/ha), Signis Bis 33 WG (0,75 kg/ha);

*benzimidazole, np. Sintop 500 SC (1,2 l/ha), Tiofan 500 SC (1,2 l/ha);

*anilidy + triazole, np. Luna Experience 400 SC (0,75 l/ha);

*biologiczne, np. Serenade ASO (8 l/ha);

*nieklasyfikowane, np. Siarkol 80 WG (1,5 kg/ha).

Nowością jest możliwość zastosowania fungicydu Scorpion 325  SC w ochronie marchwi i pietruszki (korzeniowej i naciowej) przed mączniakiem prawdziwym. W obu przypadkach dawka środka wynosi 10 ml/100 m², czyli 1 litr środka na hektar. Fungicyd należy stosować zapobiegawczo lub natychmiast po pojawieniu się pierwszych białych plam mącznikowych. Zwykle przypada to od początku fazy rozwoju korzenia (średnica ok. 0,5 cm) do końca fazy jego rozwoju. W sezonie wegetacyjnym można wykonać 2 zabiegi tym środkiem.

Nowością jest także fungicyd Dagonis zarejestrowany w uprawie marchwi i pietruszki w zwalczaniu mączniaka prawdziwego baldaszkowatych stosowany w dawce 0,6 l/ha. Poleca się ten środek zapobiegawczo lub niezwłocznie po zaobserwowaniu pierwszych objawów choroby. Etykieta wskazuje na użycie środka od fazy 4. liścia do fazy całkowitego rozwoju. Wówczas korzeń ma typową wielkość i kształt. Dopuszcza się tylko dwa zabiegi w sezonie, a odstęp między zabiegami powinien wynosić co najmniej 7 dni.

Warto wiedzieć, że większość fungicydów wykazuje grzybobójcze działanie także w stosunku do innych patogenów, np. Alternaria spp., Botrytis spp. Zgodnie jednak z prawem wolno stosować tylko te środki, które są dopuszczone do zwalczania określonych patogenów na danej roślinie, co jest opisane w etykietach. Często pada pytanie, który fungicyd jest najskuteczniejszy? Nie można odpowiedzieć wprost, ponieważ skuteczność zależy od wielu czynników. Każdy fungicyd zawierający nowy składnik aktywny (np. Dagonis) ma szansę być skutecznym, ponieważ patogen „nie zna” tej substancji i nie dane mu było wytworzyć jakiegokolwiek mechanizmu odporności. Także fungicydy dwu- i wieloskładnikowe zdecydowanie lepiej zwalczają patogeny niż jednoskładnikowe. Ważne jest też zaawansowanie rozwoju choroby na plantacji i powiązane z tym użycie odpowiedniego środka o dobrych cechach wnikania do rośliny, jeśli objawy chorobowe są na nich obecne.

dr Jan Sobolewski,
Skierniewice

*Artykuł pochodzi z archiwalnego wydania miesięcznika “Warzywa” 7/2019 str. 37-39

Warzywa


ZOSTAW KOMENTARZ

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany, podajesz go wyłącznie do wiadomości redakcji. Nie udostępnimy go osobom trzecim. Nie wysyłamy spamu.
Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem*.
Proszę podać swoje imię tutaj
Proszę wpisać swój komentarz!

Polityka Prywatności

NAJNOWSZE WIADOMOŚCI

Najpopularniejsze artykuły

Polecamy

INNE ARTYKUŁY AUTORA

ARTYKUŁY POWIĄZANE (TAG)

warzywa siarkopol nawożenie nasiona
tunele przymrozki folia

NEWSLETTER

Warzywniczy newsletter z najciekawszymi i najlepszymi tekstami portalu WARZYWA.pl