Spośród wielu szkodników występujących na plantacjach ziemniaka, zagrożenie dla jakości i wielkości plonu co roku stanowi stonka ziemniaczana (Leptinotarsa decemlineata).
Od kilku lat obserwuje się duże zagrożenie powodowane przez stonkę w centralnej części kraju (łódzkie, mazowieckie, wielkopolskie, lubelskie, świętokrzyskie), w której wiosna z reguły jest ciepła i sucha. Powoduje to liczne wyloty zimujących chrząszczy. Ziemniak jest tam uprawiany na wielu małych plantacjach, nie zawsze chronionych. Przy tych korzystnych uwarunkowaniach populacje stonki, jako szkodnika, są tam bardzo liczne.
Środki na stonkę
Zgodnie z zasadami integrowanej ochrony roślin zastosowanie insektycydów powinno być uzależnione od przekroczenia progu szkodliwości, który wynosi: 1 chrząszcz na 25 roślin, 1 złoże jaj/1 roślinę, 15 larw/1 roślinę. Do zwalczania stonki ziemniaczanej wykorzystywane są różne insektycydy. W tym roku rejestr środków zawiera 76 insektycydów opartych na 15 substancjach czynnych, które należą do 6 grup chemicznych różniących się mechanizmem działania w stosunku do zwalczanego szkodnika. Na rynku są także dostępne środki biologiczne do zwalczania stonki ziemniaczanej. Ważne jest, aby odpowiednio zaplanować strategię walki ze szkodnikiem, w której należy łączyć metody biologiczne i chemiczne. Warto wiedzieć, że stonka najchętniej żeruje w temperaturze w granicach 20–25°C i przy braku opadów. W takich warunkach szkodnik szybko może zniszczyć liście ziemniaka i dlatego konieczne są zabiegi insektycydem. Warto pamiętać, że opryskiwanie upraw należy wykonywać sprawnym opryskiwaczem polowym wyposażonym w rozpylacze zapewniające wydatkowanie od 150 do 300 l cieczy roboczej na 1 ha, średniokropliste, ciśnienie – ok. 3–3,5 barów (w zależności od typu rozpylacza).
Należy pamiętać, że na skuteczność działania insektycydów z różnych grup chemicznych duży wpływ ma temperatura powietrza w czasie wykonywania zabiegu (dla najliczniejszej grupy – pyretroidów – barierą jest maksymalna granica do 20°C; najlepiej stosować je w pochmurny dzień i przy braku nasłonecznienia). Stosując środki ochrony roślin należy pamiętać o powstawaniu odporności owadów. Aby temu zapobiec powinno się przemiennie stosować substancje czynne.
Wykaz insektycydów do zwalczania stonki ziemniaczanej, które powinny być dostępne w sezonie 2021 podano w tabeli.
| Nazwa handlowa insektycydu | Substancja czynna | Dawka na 1 ha | Karencja (dni) |
| BIOINSEKTYCYDY | |||
| Novodor SC | Bacillus thuringiensis subsp. tenebrionis | 3,0–5,0 l
(tylko L1–L2) |
nie dotyczy |
| SpinTor 240 SC | spinozyny
(spinozyn A + spinozyn D) |
0,1–0,15 l | 3 |
| Max Spin | |||
| Spruzit Koncentrat na szkodniki EC | pyretryny + olej rzepakowy | 8,0 l | 3 |
| PYRETROIDY | |||
| Alfazot 025 EC |
beta-cyflutryna1 |
0,2–0,3 l |
7 |
| Bulldock 025 EC | |||
| Pitbul 025 EC | |||
| Tekapo 025 EC | |||
| Afi Max 500 EC |
cypermetryna |
0,06 l |
14 |
| Cimex Forte 500 EC | |||
| Cimex Max 500 EC | |||
| Cyperkill Max 500 EC | |||
| Cypermoc | |||
| Cythrin 500 EC | |||
| Insektus 500 EC | |||
| Sorcerer 500 EC | |||
| Super Cyper 500 EC | |||
| Superkill 500 EC | |||
| Superkill Max 500 EC | |||
| Supersect 500 EC | |||
| Decis 2,5 EC 2 |
deltametryna |
0,2–0,3 l |
7 |
| Decis Mega 50 EW | 0,1–0,15 l | ||
| Decis Ogród 015 EW | 0,4–0,5 l | ||
| Delmetros 100 EC | 0,05 l | ||
| Delta 50 EW | 0,1–0,15 l | ||
| Delta-Glob 25 EC | 0,2–0,3 l | ||
| Deltakill | 0,3 l | ||
| Demetrina 25 EC | |||
| Khoisan 25 EC | 0,2–0,3 l | ||
| Koron 100 EC | 0,05 l | ||
| Pilgro 100 SC | |||
| Scatto | 0,3 l | ||
| Arkan 050 CS |
lambda-cyhalotryna |
0,12–0,16 l |
7 |
| Judo 050 CS | |||
| Karate Zeon 050 CS | |||
| Kidrate |
7 |
||
| Kusti 050 CS | 0,12–0,16 l | ||
| Lambdace 050 CS | |||
| Lamdex Extra 2,5 WG | 0,30 kg | 14 | |
| Ninja 050 CS | 0,12–0,16 l |
7
|
|
| Sparrow | 0,075 l | ||
| Sparviero | |||
| Globe | |||
| Wojownik 050 CS | 0,12–0,16 l | ||
| Alstar 100 EW |
zeta-cypermetryna3 |
0,10–0,125 l |
|
| Ammo Super 100 EW | |||
| Minuet 100 EW | |||
| Minuet 100 EW | |||
| Rage 100 EW | |||
| Titan 100 EW | |||
| ANTRANILOWE DIAMIDY | |||
| Coragen 200 SC | chlorantraniliprol | 0,050–0,625 l |
14 |
| Cordero 200 SC | |||
| Corleone 200 SC | |||
| Klortranil | |||
| Kobalt | |||
| Benevia 100 OD | cyjanotraniliprol | 0,125 l | |
| Besarion 100 OD | |||
| Bombardier 100 OD | |||
| Filary 100 OD | |||
| NEONIKOTYNOIDY | |||
| Aceptir 200 SE | acetamipryd | 0,10–0,15 l | 7 |
| Acelan 20 SP | 0,08 kg | 3 | |
| Aceplan 20 SP | |||
| Acetamoc | |||
| Apis 200 SE | 0,10–0,15 l | 7 | |
| Carnadine 200 SL | 0,12–0,18 l | ||
| Kestrel 200 SL | 0,12–0,18 l | 7 | |
| Kobe 20 SP | 0,08 kg | 3 | |
| Los Ovados 200 SE | 0,10–0,15 l | 7 | |
| Miros 20 SP |
0,08 kg |
3 |
|
| Mospilan 20 SP | |||
| Sekil 20 SP | |||
| FIOSFOROORGANICZNE | |||
| Bratomir 50 WG | fosmet | 1,0 kg |
nie dotyczy |
| Boravi 50 WG | |||
| LIMONOIDY | |||
| NeemAzal – T/S | azadyrachtyna | 2,5 l | 4 |
Ostateczny termin na zużycie substancji czynnej upływa: 1 – 20.07.2021 r., 2 – 01.07.2021 r., 3 – 03.03.2022 r.
Źródło: na podstawie zaleceń MRiRW na stronie www.minrol.gov.pl/ zakładka informacje branżowe/ochrona roślin/etykiety preparaty zarejestrowane (rejestr z dnia 31.03.2021 r.)
dr inż. Tomasz Erlichowski
Bonin
Cały artykuł można przeczytać w sierpniowym wydaniu miesięcznika “Warzywa“. Tutaj możesz zamówić PRENUMERATĘ —- “WARZYWA” – KUP TERAZ
