Dobrze przygotowane do przechowywania bulwy można składować w przechowalni nawet do 9 miesięcy. Sam proces przechowywania składa się z kilku etapów: osuszanie, dojrzewanie, schładzanie, długotrwałe przechowywanie. Wszystkie te okresy różnią się wymogami co do temperatury i wilgotności.
Tegoroczny sezon nie był najlepszy dla producentów ziemniaków. Chłodna aura utrzymywała się dość długo, a przymrozki i niedobór opadów spowodowały, że wschody roślin były opóźnione i nierównomierne. Dodatkowo pogoda sprzyjała zarówno chorobom grzybowym, jak i bakteryjnym. W drugiej połowie maja, częste deszcze, wpłynęły na poprawę kondycji upraw ziemniaków. Choć zbyt częste i obfite doprowadziły, w niektórych miejscach w kraju, do gnicia ziemniaków już na polu. W tym roku areał uprawy ziemniaków jest nieco większy niż w roku 2020 i wyniesie ponad 0,3 mln ha. Natomiast na podstawie oceny dotychczasowego przebiegu sezonu i warunków agrometeorologicznych szacuje się, że zbiory ziemniaków w 2021 roku mogą być niższe niż w roku 2020. Ostateczna opłacalność zależeć jednak będzie od jakości bulw, czyli od zbioru i przechowania ziemniaków. Właściwie przygotowana przechowalnia, wyposażona w system wentylacji, zapewni przechowywanym ziemniakom optymalne warunki, a co za tym idzie – możliwość uzyskania zadowalającej ceny za zebrany plon.
Etapy okresu przechowywania ziemniaków i ich parametry
Bardzo ważna w przechowalni jest temperatura oraz wentylacja. Sposób wentylacji uzależniony jest od sposobu składowania ziemniaków. Przy składowaniu ich luzem wymagany jest przepływowy system wentylacji; przy składowaniu w paletach – opływowy. Na każdym etapie przechowywania należy kontrolować warunki termiczno-wilgotnościowe panujące w przechowalni. Co najmniej raz w tygodniu należy kontrolować stan bulw i usuwać te z widocznymi objawami chorobowymi. Najczęściej występującymi chorobami przechowalniczymi są: zaraza ziemniaka, sucha zgnilizna, mokra zgnilizna, parch srebrzysty i inne. Choroby pojawiają się w skutek nieprawidłowego przechowywania oraz nieprawidłowego prowadzenia ochrony na plantacji. Dlatego okres przechowywania jest kluczowy dla uzyskania satysfakcjonującej ceny za składowany surowiec.
Etapy okresu przechowywania ziemniaków i ich parametry
Etap | Cel | Rodzaj użytkowania | Temperatura (°C) | Wilgotność (%) | Średni czas wietrzenia na dobę (godz.) |
Osuszanie | dokładne osuszenie świeżo dostarczonej partii ziemniaków | wszystkie kierunki produkcji | 12–18 | 75–95 | 10–24 |
Dojrzewanie | gojenie uszkodzeń na bulwach, korkowacenie skórki | wszystkie kierunki produkcji | 12–18 | 90–95 | 1–4 |
Schładzanie | odprowadzenie ciepła pochodzącego z oddychających ziemniaków | wszystkie kierunki produkcji | stopniowe obniżanie temperatury o 0,5–1 dziennie | 90–95 | 6 |
Długotrwałe przechowywanie | utrzymanie optymalnej temperatury przechowywania bulw | sadzeniaki | 2–6 | 90–95 | 2–6 |
jadalne | 4–6 | ||||
do przetwórstwa spożywczego | 6–8 | ||||
pasza przemysłowa | 2–4 |
Źródło: Zasady budowy i eksploatacji przechowalni ziemniaków, Czerko 2010; własne
mgr Monika Kardasz
Instytut Ochrony Roślin -PIB w Poznaniu
Więcej szczegółów na temat Zbioru i przechowywania ziemniaków przeczytają Państwo w miesięczniku “Warzywa” 9/2021
Nie wiesz, gdzie zamówić prenumeratę? Zajrzyj tutaj >> “WARZYWA” PRENUMERATA>> KUP TERAZ