Bakteryjne gnicie jest poważnym problemem w uprawie sałaty. To schorzenie może prowadzić do znacznych strat, atakując rośliny w różnych fazach rozwoju. Zrozumienie przyczyn, objawów i metod zapobiegania jest kluczowe dla skutecznej ochrony upraw.
Sprawcy choroby
Bezpośrednimi sprawcami bakteryjnego gnicia sałaty są różne gatunki bakterii. Wśród nich warto wyróżnić Pseudomonas cichorii, P. marginalis, Xanthomonas campestris pv. vitians oraz bakterie z rodzaju Pectobacterium (Erwinia) corotovara subsp. corotovora. To właśnie te patogeny są odpowiedzialne za rozwój objawów choroby na porażonych roślinach. Jak więc rozpoznać i radzić sobie z gniciem bakteryjnym w warzywach? Wskazówek w tym zakresie udzielił prof. dr hab. Józef Robak.
Charakterystyczne objawy
Objawy bakteryjnego gnicia sałaty mogą się różnić w zależności od stopnia zaawansowania choroby i warunków środowiskowych. Początkowo na liściach pojawiają się małe, brązowe plamki. Plamki te charakteryzują się żółtą obwódką. W miarę rozwoju choroby, plamki stopniowo się powiększają i przyjmują kanciaste kształty, ograniczone przez nerwy liścia.
W warunkach wysokiej wilgotności, przebarwienia na liściach mogą czernieć. Choroba może również objawiać się jako mokra zgnilizna liści sercowych lub gnicie podstawy główek sałaty. Najczęściej porażane przez to schorzenie są warzywa liściowe, a konkretnie sałata krucha i cykoria liściowa.
Rozwój i przenoszenie patogenu
Patogen odpowiedzialny za bakteryjne gnicie sałaty wnika do rośliny głównie poprzez aparaty szparkowe liści. Możliwe jest również wnikanie przez wszelkiego rodzaju uszkodzenia mechaniczne tkanek rośliny. Bakterie są przenoszone na różne sposoby – mogą być rozprzestrzeniane z wodą lub przez owady, a także z zakażoną rozsadą. Warunki sprzyjające infekcji i rozwojowi choroby to temperatura w zakresie 5–30°C, przy optimum wynoszącym 22–23°C. Kluczowe znaczenie ma również wysoka wilgotność powietrza oraz zwilżenie liści, szczególnie po deszczu czy deszczowaniu.
Metody ochrony i zapobiegania
Skuteczna ochrona przed bakteryjnym gniciem sałaty opiera się na szeregu działań profilaktycznych i agrotechnicznych. Należy przestrzegać zasady zmianowania upraw, co pomaga ograniczyć nagromadzenie patogenów w glebie. Ważne jest umiarkowane podlewanie roślin, ze zwróceniem szczególnej uwagi, aby nie zraszać liści. Zaleca się stosowanie nawadniania kroplowego.
Należy także nie dopuszczać do zaskorupiania i zalewania wodą gleby lub podłoża w szklarniach. Utrzymanie roślin w dobrym wigorze poprzez prawidłowe nawożenie zwiększa ich odporność.
