Sprzedaż ziemniaków do Ukrainy i Rumunii. Koszty badań i potrzebne dokumenty – czym się to różni?

Jakie badania czy świadectwa są wymagane od rolnika planującego sprzedaż ziemniaków jadalnych z Polski do Ukrainy oraz Rumunii? Jaki jest koszt takich badań? Sprawdź, z czym musi liczyć się rolnik.

Eksport ziemniaków konsumpcyjnych. Jak to robić?

Krajowi producenci ziemniaków konsumpcyjnych, którzy planują sprzedać towar poza Polską, muszą liczyć się z określonymi wymaganiami. Konieczne okazują się badania i świadectwa. Warto jednak wskazać, że proces różni się w zależności od kraju docelowego. Jakie są różnice? W wywiadzie dla Redaktor Naczelnej “Warzywa” Aleksandry Andrzejewskiej, Andrzej Chodkowski (Główny Inspektor Ochrony Roślin i Nasiennictwa) odpowiedział na nurtujące eksporterów pytania, które tyczą się wymagań, a także kosztów.

Eksport ziemniaków konsumpcyjnych do Ukrainy (państwo nienależące do UE) 

W przypadku eksportu ziemniaków konsumpcyjnych do Ukrainy, jak poinformował Andrzej Chodkowski (GIORiN), wymagane jest zaopatrzenie przesyłki w świadectwo fitosanitarne, które potwierdza, że zostały spełnione wymagania fitosanitarne określone w przepisach tego kraju. 

Koszt działań związanych z kontrolą tego towaru na potrzeby eksportu do Ukrainy może być różny, przykładowo w zależności od statusu fitosanitarnego obszaru, z którego pochodzą ziemniaki, tego czy przesyłkę stanowi jednorodna partia czy kilka partii, przygotowania towaru (ziemniaki oczyszczone z resztek gleby). Czynniki te determinują zakres działań kontrolnych takich jak ocena wizualna towaru, pobranie prób i badania laboratoryjne pod kątem określonych agrofagów.  

Szczegółowe stawki opłat za wymienione czynności, a tym samym koszty kontroli określa Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 21 września 2020 r. w sprawie stawek opłat pobieranych przez Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa za przeprowadzanie kontroli urzędowych, wykonywanie innych czynności urzędowych oraz świadczenie usług w zakresie ochrony roślin przed agrofagami (Dz. U. z 2020 r. poz. 1771). 

Ponadto z tytułu wydania świadectwa fitosanitarnego obowiązuje opłata skarbowa w wysokości 20 zł, oraz ewentualny koszt za złożenie dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa w wysokości 17 zł za każde pełnomocnictwo, zgodnie z ustawą z dnia 16 listopada 2006 roku o opłacie skarbowej (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2111, z 2024 r. poz. 1222.). 

Sprzedaż ziemniaków konsumpcyjnych do Rumunii (państwo należące do UE) 

Jak wskazał Andrzej Chodkowski, rolnik zajmujący się m.in. uprawą ziemniaków jadalnych i przemieszczaniem ich w obrębie UE, w tym np. do Rumunii czy innego państwa Unii, musi być wpisany do urzędowego rejestru podmiotów profesjonalnych. 

Dokumentem, który musi towarzyszyć ziemniakom jadalnym przemieszczanym z Polski do Rumunii jest paszport roślin, potwierdzający, że ziemniaki te spełniają określone przepisami prawa wymagania, ustalone w art. 8 rozporządzenia Komisji 2022/1194.  

Paszport roślin poświadcza, że przemieszczane ziemniaki: 

• pochodzą z miejsca produkcji zarejestrowanego i nadzorowanego przez WIORiN, oraz  
• są wolne od bakterii Clavibacter sepedonicus, co potwierdza negatywny wynik badania próby pobranej z przemieszczanej partii ziemniaków lub ich pochodzenie z miejsca produkcji oficjalnie uznanego przez WIORiN za wolne od tej bakterii. 

Próby do badań laboratoryjnych pobierane są przez inspektorów WIORiN i badane w urzędowych laboratoriach Głównego Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Łączny koszt pobrania próby i jej badania wynosi ok. 200 zł (tj. 133 zł za badanie 1 próby ziemniaków oraz 55 zł/za każdą rozpoczętą godzinę pracy osoby przeprowadzającej działania kontrolne, w tym pobranie próby). Stawki opłat za wykonanie ww. czynności wynikają z przywołanego powyżej rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie stawek opłat (…).