Joanna Klepacz Baniak, Redaktor Naczelna “Hasła Ogrodniczego”, w drugim numerze czasopisma szczególnie poleca Państwu artykuł dotyczący szkodliwych nicieni w uprawie cebuli i czosnku autorstwa Dr Anety Chałańskiej (NEFscience) oraz Marcina Oleszczaka (AGRISE Sp. z o.o. – Grupa Kapitałowa INTERMAG).
W uprawach roślin cebulowych najgroźniejszym szkodnikiem jest bez wątpienia niszczyk zjadliwy (Ditylenchus dipsaci). Gatunek ten jest bardzo trudny do wyeliminowania. Jego obecność na plantacji sprzyja także pogłębianiu problemów związanych z chorobami roślin, głównie pochodzenia bakteryjnego. Ich objawy widoczne są często dopiero w czasie przechowywania czosnku czy cebuli. Dlatego producenci zazwyczaj zaliczają je do chorób przechowalniczych, podczas gdy symptomy te wywołane zostały przez tzw. kompleks chorobowy, w którym aktywnie uczestniczą nicienie. W takim wypadku zwalczanie chorób bakteryjnych i grzybowych z pominięciem zwalczania nicieni nie przynosi oczekiwanych efektów. W celu minimalizacji kosztów nieskutecznych zabiegów najpierw należy określić, od jakich agrofagów rozpocząć zwalczanie, a kolejno zastosować odpowiednio dobrane preparaty i metody ochrony.
Niszczyk zjadliwy
Niszczyk zjadliwy spotykany jest w różnym nasileniu na terenie całego kraju (czyt. też HO 12/2018). W opanowanych siedliskach jego występowanie ma charakter placowy. Znanych jest ponad 450 gatunków roślin żywicielskich tego szkodnika, zarówno dziko rosnących, jak i uprawnych, do których należą m.in. cebula, czosnek, groch, bób, bobik, pietruszka i seler. Gatunek tworzy szereg ras pokarmowych o zróżnicowanym zakresie atakowanych gatunków roślin. Obecne znanych jest ponad 20 ras D. dipsaci, których osobniki nie różnią się morfologicznie i mogą się krzyżować oraz wydawać potomstwo, żerujące na innych, niż osobniki rodzicielskie, roślinach żywicielskich. Najbardziej znane rasy to: cebulowa, tulipanowa, lucernowa, koniczynowa, narcyzowa, hiacyntowa. Rasa żerująca na cebuli atakuje także czosnek oraz pietruszkę, pasternak, szpinak, fasolę, soję i groch. Osobniki wszystkich stadiów rozwojowych nicieni mogą swobodnie przemieszczać się w glebie w poszukiwaniu żywiciela, a gdy go znajdą, wnikają w jego tkanki. Aktywność nicieni w glebie rozpoczyna się już w temperaturze przekraczającej 4°C. Optymalne warunki dla rozwoju osobników tego gatunku stwarza temperatura w zakresie 13–18°C. Poniżej 1°C i powyżej 36°C czynności życiowe nicieni zostają zahamowane.
Fot. 1, 2. Jan Wcisło, Intermag
Cały tekst przeczytają Państwo w “Haśle Ogrodniczym” (2/2019). Zapraszamy do prenumeraty w naszym sklepie internetowym: www.plantpress.pl