Kwiecień plecień … w tym miesiącu duża huśtawka pogodowa. W weekend letnia pogoda, a następnego dnia iście jesienno-zimowa aura. Na terenie całego kraju notujemy duży rozrzut temperatur. Nasze stacje pogodowe w przeciągu 24 godzin zarejestrowały spadek średnich wartości od 18,3 do 6,8 stopni Celsjusza (na wschodzie kraju spadek nawet do 3,20 stopni Celsjusza).
Początek kwietnia to okres intensywnych siewów większości gatunków warzyw. Termin siewu jest ściśle powiązany z wymaganiami danego warzywa oraz od rodzaju gleby.
Zabiegi ochrony w cebuli, marchwi, pietruszki przed chwastami
W trudnych warunkach początku sezonu drobne nasiona cebuli, marchwi czy pietruszki konkurują z chwastami i powinny mieć idealne warunki do równego wzrostu. Plantacje bardziej wyrównane jest łatwiej chronić herbicydowo, dobór środków oraz ich dawek jest łatwiejszy oraz nie stwarza zagrożenia dla rośliny uprawnej. Podstawę ochrony przed chwastami stanowią zabiegi herbicydami doglebowymi wykonywanymi zaraz po siewie warzyw, a ich skuteczność zależy od wielu czynników: przebiegu pogody, wilgotności gleby, temperatury, rodzaju gleby oraz rodzaju i dawek zastosowanych herbicydów.
W obecnym czasie mamy wykonywane siewy cebuli. Bardzo ważne jest idealne przygotowanie gleby oraz stosowanie najlepszych jakościowo nasion, gdyż zapewni to równomierność wschodów, która jest kluczowa przy podejmowaniu decyzji o późniejszych zabiegach herbicydowych na skiełkowane już młode siewki cebul. O jakości nasion mówi nam zdolność i energia kiełkowania. Należy pamiętać, iż zalecane w programach ochrony dawki herbicydów są podawane głównie jako jednorazowe zabiegi w wysokich dawkach.
W praktyce stosujemy preparaty solo lub mieszaniny środków w znacznie niższych stężeniach, powtarzając często zabiegi łącznie z dobrym adiuwantem doglebowym. W sumie stosujemy zalecaną ilość substancji czynne jednak w wielu systematycznych zabiegach używając dawek dzielonych.
Możemy na własną odpowiedzialność stosować niższe dawki preparatów. Dzięki rozłożeniu pełnej dawki na kilka zabiegów roślina uprawna zachowuje ciągły i równomierny wzrost, a kiełkujące chwasty niszczone są systematycznie.
Każdy zabieg herbicydowy łączymy z adiuwantem doglebowym Hurricane Soil 0,1-0,15% w celu podwyższenia efektywności zabiegu i ograniczenia fitotoksyczności rośliny uprawnej.
W uprawie cebuli preparaty które możemy zastosować od fazy 1-2 liści to Emblem 20WP na roczne dwuliścienne chwasty oraz niektóre bardzo uciążliwe w zwalczaniu jak szarłat szorstki czy starzec zwyczajny. Preparat Wing P462,5 EC selektywny preparat stosowany w dawkach dzielonych od 1-2 liścia pobierany prze korzenie i liście chwastów. Skutecznym rozwiązaniem jest też Lentem 45WP, który w zalecanej dawce maksymalnej 1,5-1,66 kg/ha możemy zastosować w uprawie cebuli z siewu od fazy 3-4 liści właściwych. Preparat pobierany przez liście jest skuteczny w walce z wieloma uciążliwymi chwastami jak komosa, szarłat, rdesty oraz skutecznie radzi sobie z chwastami, które maja już 3-4 liście.
W zwalczaniu chwastów dwuliściennych producenci stosują również Goal 480SC. Stosujemy ten środek od fazy min. 3-4 liści właściwych w niskich dawkach dzielonych 0,03-0,05l/ha. Najbardziej popularne jest stosowanie pendimetaliny bezpośrednio po siewie, do początku fazy pęcznienia nasion Activus 400SC 2-2,5 l/ha lub Stomp Aqua 455SC 2-2,5 l/ha łącznie z adiuwantem Hurricane Soil 0,1-0,15%. Pendimetalinę możemy stosować również w dawkach dzielonych i takie rozwiązanie jest bardzo popularne i wysoce skuteczne: po siewie, a przed wschodami cebuli 0,75-1,5 l/ha, a drugi zabieg w fazie min 2 liści właściwych cebuli w dawce dostosowanej do zachwaszczenia i kondycji roślin na polu.
Preparaty oparte na aklonifenie; Bandur 600SC 1,5-2l /ha bezpośrednio po siewie lub w dawkach dzielonych bezpośrednio po siewie 1l oraz po wschodach w fazie min 2 liści właściwych w dawce dopasowanej do kondycji roślin na plantacji. Preparat Bandur, jak i Stomp, polecamy stosować w dawkach niższych niż oficjalnie rekomendowane – zalecamy dawki dzielone, kierując się praktyką oraz aktualnymi warunkami polowymi. Na 2-3 dni przed wschodami cebuli możemy zastosować powierzchniowe zwalczanie chwastów glifosatem 360SL 2l/ha.
Kluczową sprawą dla skuteczności działania dolebowych preparatów jest wilgotność gleby, która warunkuje przemieszczenie się środka w glebie. Środki oparte na pendimetalinie w formulacji CS są uważane za bezpieczniejsze dla rośliny. Również stosowanie tej formy przed spodziewanymi przymrozkami nie zmniejsza jej skuteczności. Część preparatów opartych na pendimetalinie jest w formie mikrokapsuł, które zastosowane w warunkach np. zbyt małej wilgotności, mogą ulegać rozkładowi w późniejszym czasie kiedy pojawi się właściwa wilgotność gleby. Wysokość zastosowanych dawek uzależniona jest od rodzaju gleby (zawartości substancji organicznej w glebie) oraz od rodzaju mieszanin których dokonujemy.
Zwalczanie chwastów jednoliściennych na plantacji cebuli z siewu, tu polecamy Zetrola 100EC 0,6l/ha od fazy min. 2 liści właściwych.
W uprawie marchwi, pietruszki mamy obecnie pełnię siewów. Podobnie jak w przypadku cebuli podstawa to dobre przygotowanie gleby oraz jakość nasion które zapewniają wyrównanie roślin po wchodach na plantacji. Ochrona herbicydowa na tym etapie to zastosowanie preparatów po siewie z adiuwantem doglebowym – tworzą powłokę na wierzchniej warstwie gleby.
Doglebowe posiewne rozwiązania herbicydowe oparte są na zastosowaniu pendimetaliny (Activus 400SC, Stomp Aqua 455 CS – 2-3l/ha do 4 dni po siewie), chlomazonu (Command 480 EC – 0,2l/ha do 2 dni po siewie ), aklonifenu (Bandur 1,5l/ha ) i flurochloridonu (Racer 250 EC-2l/ha). Ponadto, pendimetalinę (Activus/Stomp) możemy stosować w dawkach dzielonych bezpośrednio po siewie 1,5l/ha wraz z adiuwantem Hurricane Soil 0,1-0,15% oraz w fazie 2-3 liści marchwi 1,5l/ha.
Rozwiązania oparte na aklonifenie Bandur 600SC również mogą być stosowane w dawkach dzielonych: Bandur 600SC +adiuwant doglebowy Hurricane Soil 0,1-0,15%. Dawki zastosowanych preparatów należy zawsze indywidualnie dopasować do warunków pogodowych, rodzaju zachwaszczenia i rodzaju gleby.
Na glebach cięższych, próchnicznych o wyższej zawartości materii organicznej możemy stosować wyższe dawki preparatów, bez obawy o bezpieczeństwo roślin. Rzadko stosujemy preparaty solo w pełnych zalecanych dawkach. Powszechną praktyką jest stosowanie połączeń preparatów doglebowych w celu zwiększenia spektrum zwalczanych chwastów, gdzie znacznie zmniejszamy dawki zastosowanych mieszanin.
Często praktykowane połączenia po siewie marchwi na glebach zasobnych w próchnicę: Command 480 EC 0,15-0,20l/ha + Stomp Aqua455 CS 1,5-2l+Racer 250 EC 0,6 – 0,8l/ha.
W rejonie Kujaw na dobrych zasobnych glebach mamy zlokalizowanych dużo plantacji pietruszki naciowej, która jest szczególnie wrażliwa na dobór dawek herbicydów. W takich sytuacjach niezbędna jest znajomość własnych pól, rodzaju zachwaszczenia oraz praktyka w zastosowaniu poszczególnych preparatów. W uprawie pietruszki najczęściej stosowane są połączenia pendimetaliny i Racera 250 EC oraz aklonifenu i Racera 250 SC w zastosowaniu po siewie.
Nicienie glebowe
Od wielu lat, duży problem sprawiają nam nicienie glebowe zwłaszcza w uprawach cebulowych niszczyk zjadliwy (Ditylenchus dipsaci) i korzeniowych – guzak północny (Meloidogyne hapla), korzeniaki (Pratylenchus spp) oraz szpilecznik baldasznik (Paratylenchus bukowiensis). Dają one o sobie znać, kiedy na ochronę plantacji jest już za późno. Najwcześniej symptomy pojawiają się podczas wegetacji, a często dopiero podczas zbiorów. Miejmy na uwadze, że zabiegi przeciwko nicieniom wykonujemy głównie przed założeniem plantacji lub podczas siewu/sadzenia.
W celu skutecznej walki z nicieniami glebowymi rekomendujemy stosowanie układowego preparatu VYDATE 10G, który przeznaczony jest do stosowania doglebowego przed założeniem plantacji. W uprawie ziemniaków, marchwi zalecana dawka to 10kg/ha. Vydate ma szerokie spektrum działania, nicienie, owady korzeniaki, guzaki, mątwik buraczany.
Biologiczny preparat Nicienie Stop (wcześniej Nematado Biocontrol), oprócz aplikacji przedsiewnej można zastosować podczas wegetacji roślin. Jednak przy dużej liczebności nicieni – pasożytów roślin sam zabieg nalistny może nie wystarczyć. Dlatego też tak ważny jest termin wiosennej aplikacji. W przeciwnym razie możemy liczyć się z dużym spadkiem plonu handlowego.
Drutowce, pędraki
Tuż obok nicieni glebowych co roku ogromne straty w plonach roślin warzywnych powodują larwy drutowców (Elateridae) i pędraków.
W obu przypadkach stadium szkodliwym są larwy, których rozwój w glebie trwa kilka lat. Jedyną metodą ich zwalczenia jest zabieg przed siewem/sadzeniem rośliny uprawnej. Niestety, na dzień dzisiejszy nie mamy zarejestrowanych preparatów do skutecznego zwalczania tych szkodników a prace nad znalezieniem rozwiązania potrwają jeszcze przez obecny sezon.
Co się dzieje w uprawach warzyw ozimych?
Spośród całej gamy tych upraw, oprócz czosnku coraz bardzie powszechna jest uprawa cebuli ozimej. Obecnie jest w fazie 5 liści. Po odkryciu włókniny szczypior został trochę „nadszarpnięty”, a to jest niebezpieczne ze względu na możliwość wtórnego zarażenia innymi czynnikami patogenicznymi. Poza tym, stres związany zarówno z kapryśną pogodą jak i zabiegami herbicydowymi stwarza duże zagrożenie ze strony Stemphylium vesicatorium. Tu już powinniśmy zaplanować zastosowanie fungicydu który będzie ograniczał rozwój tej choroby. Z dopuszczonych skutecznych rozwiązań mamy piraklostrobinę i boskalid w postaci produktu Signum 33 WG 1 kg/ha.
9 kwietnia zaobserwowaliśmy dużą liczbę dorosłych zimujących form wciornastka tytoniowca w pochwach liściowych cebuli. Lustrujmy swoje uprawy – przy pierwszym ociepleniu jest szansa gwałtownego ich rozwoju!
Pamiętajmy również o odpowiednim nawożeniu przesiewnym. Wiele gatunków warzyw wymaga stosowania nawozów bezchlorkowych, sprawdzone propozycje w zależności od zasobności gleby i wymagań roślin to uniwersalny Elixir Supreme 12-12-17 +S+Mg+ mikroelementy oraz z podwyższonym azotem i bardzo wysokim potasem Blaukorn Premium 15-3-20+S+Mg+ mikroelementy.
Anna Pękalska Doradca ds. warzyw, PROCAM
Sławomir Mechacki Specjalista ds. warzyw, PROCAM
*Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie.
