Pierwsze tygodnie wiosny były bardzo suche. Sytuację braku opadów deszczu pogorszył jeszcze silnie wiejący wiatr. Nawadniania wymagały przede wszystkim uprawy warzyw sadzonych z rozsady, ale również wschody. W towarowej produkcji warzyw deszczownia jest niezbędna.
*Firma Agrarada oferuje włoskie deszczownie marki Ferbo. Do najmniejszych modeli w ofercie należy np. Ferbo 50/240 przeznaczony do nawadniania pól do 8 ha. Dużą popularnością cieszą się średniej wielkości modele, np. Ferbo 63/300 czy Ferbo 75/300 o długości węża 300 m. Natomiast do większych modeli należą np. Ferbo GC82/400, Ferbo GD90/440 albo GE110/500. Przy wyborze odpowiedniego rozmiaru deszczowni należy wziąć pod uwagę posiadany areał i długość pól, które będą nawadniane. Są to modele popularne w Polsce. Istnieje również możliwość zamówienia większych deszczowni. Zdaniem przedstawicieli firmy, do zalet tych urządzeń należą: ogniowo cynkowana rama maszyny i wózek zraszacza, wytrzymałe przekładnie, wejście na WOM do ręcznego zwijania węża. Każda deszczownia posiada w standardzie elektroniczny licznik metrów oraz manometr. Ponadto deszczownie mają automatyczny system zabezpieczający zwijanie, posiadają również korektor prędkości by-pass. Wyposażone są także w automatyczne zatrzymanie deszczowni na końcu zawijania, naprowadzanie węża na bęben, stopy zaporowe rozkładane opcjonalnie za pomocą własnej hydrauliki oraz podnoszenie wózka za pomocą korby (za dopłatą hydraulicznie). Opcjonalnie jest możliwość zamontowania komputera do sterowania pracą deszczowni.
*Firma Agro Jurek oferuje deszczownie szpulowe firmy Irriland. Do nawadniania kilkuhektarowych areałów przeznaczony jest np. model Irriland Sport oraz Comfort o średnicy węża od 32 do 75 mm i długości od 80 do 300 m, a na kilkunastohektarowe powierzchnie – modele Irriland Silver lub Compakt z wężami o długości od 300 do 450 m. Do nawadniania największych upraw służy model Diamant oraz Superstar z wężami o długości w zakresie 400–700 m. Urządzenia oferowane są z bogatym wyposażeniem standardowym. Wytrzymałość konstrukcji zapewnia ogniowe cynkowanie ramy oraz mocny ocynkowany bęben z blachy profilowanej, a następnie spawanej, oparty na dużych łożyskach. Turbina wykonana jest z żeliwna o bardzo dużej wydajności (deszczownia zaczyna zwijać wąż przy 1,5 atm.). Skrzynia przekładniowa w kąpieli olejowej z wyjściem na WOM. Ponadto urządzenie wyposażono w wąż PE odporny na ścieranie i promieniowanie UV.
*Bauer Group Polska jest wyłącznym dystrybutorem produktów austriackich zakładów Bauer, jednego z największych producentów systemów nawadniania upraw rolniczych na świecie. Oferuje pełen asortyment deszczowni szpulowych: od modeli Rainstar A oraz Rainstar T32/T42 przeznaczonych dla małych, kilkuhektarowych gospodarstw, przez maszyny serii Rainstar T51/61 dedykowane dla kilkunastohektarowych pól, aż do największych deszczowni serii Rainstar E oraz EXL – pracujących na dużych, kilkudziesięciohektarowych obszarach. Na największych areałach pracują deszczownie mostowe typu Pivot lub Linestar. Produkowane deszczownie szpulowe charakteryzują się mocną i wytrzymałą konstrukcją – ocynkowany ogniowo jest bęben deszczowni, a także rama. Duże i stabilne są stopy podporowe zapobiegające przestawieniu deszczowni w trakcie pracy. Wózek zraszacza ma duży prześwit, dzięki czemu istnieje możliwość swobodnego nawadniania wysokich roślin. Ponadto deszczownie mają możliwość symetrycznego lub asymetrycznego prowadzenia węża PE. Dużym ułatwieniem pracy jest samoczynne podnoszenie wózka deszczowni do pozycji transportowej. Ponadto maszyny te posiadają pełnoprzepływową turbinę o dużej sprawności, dzięki czemu straty ciśnienia są niewielkie. Deszczownie szpulowe Bauer przystosowane są do pracy z konsolami niskociśnieniowymi. Deszczownie marki Bauer mają możliwość efektywnej pracy już przy ciśnieniu wejściowym wody od 3,5 bara.
Firma Faktor oferuje deszczownie szpulowe włoskiej marki – Casella. Firma ta zajmuje się konstruowaniem i budową maszyn i urządzeń do nawadniania pól i dystrybucji ścieków. W ofercie oprócz maszyn nawadniających ma również pompy silnikowe, bębny do transportu węży doprowadzających wodę do deszczowni. Ramy i bębny szpuli w deszczowniach szpulowych Casella wykonane są z wysokiej jakości materiałów, co zapewnia im odpowiednio długą bezawaryjną pracę. Rama jest ocynkowana ogniowo, a powłoka lakiernicza z połyskiem metalicznym. Urządzenia te posiadają bogate wyposażenie standardowe. W ofercie firmy znajduje się wiele różnych modeli deszczowni. Na przykład model HY-Turb S obejmuje aż 10 deszczowni różniących się długością (od 210 m do 400 m) i średnicą węża (od 63 mm do 90 mm). Ten model deszczowni ma turbinę napędową zwijania z 4-biegową przekładnią, a przepływ wody mieści się w zakresie od 24 do 48 m3 godz. Kolejny model – HY-Turb M obejmuje kilkanaście deszczowni o długości węża od 270 m do 500 m oraz średnicy od 82 mm do 120 mm. Turbina napędowa zwijania w tym modelu deszczowni ma również 4-biegową przekładnię, ale przepływ wody mieści się w zakresie od 39 do 75 m3 godz. Model HY-Turb L – to największa seria obejmująca wiele różnych modeli, wyposażonych w węże o długości nawet do 620 m i średnicy do 160 mm. Turbina napędowa zwijania w tym modelu deszczowni ma także 4-biegową przekładnię, ale przepływ wody mieści się w zakresie od 48 do 93 m3 godz. Oferta obejmuje bogaty asortyment wyposażenia dodatkowego, obejmujący m.in. zawory, komputer sterujący, różne wyposażenie wózków zraszaczy.
*Firma Hortech Marcin Jędraszak oferuje włoskie deszczownie szpulowe Irrimec. Oferta tej firmy skierowana jest do małych i dużych producentów rolnych. Wyposażenie dodatkowe pozwala skonfigurować deszczownię szpulową dla każdego klienta. Od kilku lat klienci często decydują się na zakup deszczowni z komputerem Irrimec DOSIDIS, który pozwala precyzyjnie sterować deszczownią. Do pracy na dużych areałach dedykowana jest seria Master, wyposażona w długie węże o dużej średnicy. Maszyna w pozycji roboczej wsparta jest na centralnej stopie, o dużej średnicy, ocynkowana platforma zapewniająca praktyczną, stabilną i bezpieczną pracę w każdych warunkach, a jednocześnie umożliwiająca 360° obrotu bębna. Wysoki prześwit umożliwia łatwy transport deszczowni nawet w najtrudniejszych warunkach gruntowych. Centralna hydrauliczna jednostka sterująca do podnoszenia i opuszczania kół, nóg stabilizujących i wózka oraz obracania bębna umożliwia obsługę przez jednego operatora. Opatentowana turbina Irrimec z aluminium oznacza, że straty tarcia (spadku ciśnienia) są ograniczone do minimum przy jednoczesnym zagwarantowaniu dużego zakresu prędkości nawijania (10–100 m/godz.) i przepływów od 10 m3/godz. do 130 m3/godz. Skrzynie biegów mają wbudowane WOM-y i automatyczne hamowanie bębna, gdy wózek jest wyciągany.
*Firma Invest-Rol ma w swojej ofercie pełną gamę produktów marki Ocmis, obecnie jednego z największych producentów deszczowni szpulowych w Europie. Ocmis od wielu lat jest liderem w produkcji tego typu maszyn. Ma on w asortymencie zarówno małe modele, np. MR 40/130 posiadający wąż o średnicy 40 mm i długości 130 m, przez średnie modele, np. R3 A 82/500 z wężem o średnicy 82 mm i długości 500 m lub model VR 4 90/540 z innowacyjną przekładnią firmy Ocmis VarioRain do modeli największych – FV 10 w rozmiarze np. 125/890 z wężem o średnicy 125 mm i długości 890 m. Firma Invest-Rol może przygotować konfigurację odpowiednią dla danego gospodarstwa, łącznie z agregatami spalinowymi nabudowanymi na maszynie. Nowością w ofercie firmy Ocmis jest system Pivot. W swojej ofercie Invest-Rol ma również agregaty pompowe spalinowe i elektryczne oraz wszelkie akcesoria do deszczowania pól. Poza sprzedażą maszyn oferuje także serwis oraz części do maszyn marki Ocmis.
*Firma KMK ma w swojej ofercie włoskie deszczownie marki RM. Do nawadniania kilkuhektarowych areałów przeznaczona jest deszczownia RM Speedy Rain o średnicy węża 50 mm i długości 170 m, a na większe powierzchnie np. model RM Super Rain GX 540 o długości węża 250 m oraz RM Super Rain GX 560, którego wąż ma długość 330 m. System zwijania węża w urządzeniach Super Rain jest realizowany za pomocą zablokowanych turbin oraz reduktora o wysokiej sprawności. Zmianę prędkości zwijania węża uzyskuje się przez regulację zaworem by-pass po wybraniu jednego z czterech przełożeń. Wąż PE zwijany jest przez turbinę z wykorzystaniem bardzo niskiego ciśnienia, w połączeniu z wysoko wydajną skrzynią biegów z automatycznym hamulcem, urządzeniem do zwijania awaryjnego oraz urządzeniem automatycznego wyłączania napędu szpuli, daje to pewność niezawodnego działania bez obawy o uszkodzenie bębna (zgniecenie go). Po zakończeniu zwijania następuje automatyczne rozłączanie reduktora napędu z jednoczesnym przygotowaniem go do trybu rozwijania. Niektóre modele wyposażone są w hydrauliczne podnoszenie wózka zraszacza. Części bardziej wyeksponowane na proces utleniania, takie jak instalacja wlotowa, wózek, podpory i rama są produkowane ze stali ocynkowanej, a bęben deszczowni malowany jest farbą antykorozyjną.
*Łukomet od 30 lat oferuje doradztwo dla inwestorów i wykonawców, a także opracowuje koncepcje nawadniania. Zajmuje się również dostawą zarówno poszczególnych urządzeń, jak i kompletnych systemów nawadniających wszystkich rodzajów oraz produkcją i sprzedażą importowanych deszczowni, pomp, rurociągów przesyłowych oraz wielu akcesoriów niezbędnych do właściwego dostarczania wody dla roślin w uprawach polowych. Oferowane deszczownie szpulowe polskie (model Łukoma) i włoskie (Irtec) dostępne są w wielu różnych typach i rozmiarach, dzięki czemu można je dostosować do nawadniania niemal każdego areału. Przepustowość oferowanych urządzeń wynosi od 4 do 160 m3 wody/godz., a zakres ciśnienia roboczego wynosi 0,4–1,2 MPa. Długość węża może wynosić od 110 do 850 m, a ich średnica od 40 do 160 mm. Zakres nawadnianych powierzchni za pomocą jednej deszczowni szpulowej wynosi od 4 do 70 ha (w polskim klimacie przy braku opadów i pracy deszczowni non stop). Firma Łukomet prezentowała podczas targów szeroki wybór zraszaczy i działek wodnych Sime i Asper do deszczowni szpulowych, rurowych i przeciwprzymrozkowych. Urządzenia te mogą mieć średnicę dyszy od 3 do 44 mm, a zapotrzebowanie na wodę może wynosić od 0,7 do 200 m3/godz. Działka te pracują przy ciśnieniu roboczym w zakresie 0,2–1,0 MPa. Firma ma również w ofercie pompownie ciągnikowe i spalinowe, elektryczne lądowe oraz głębinowe i pływające. Ponadto firma jest importerem najnowszych deszczowni firmy Irtec, wielkoobszarowych deszczowni mostowych (frontalnych i centrycznych).
*NDS Nawadnianie oferuje włoskie deszczownie szpulowe marki Marani, a także motopompy oraz inne akcesoria do nawadniania. W ofercie znajduje się szeroki asortyment maszyn (ok. 100), które mogą być wyposażone w wiele akcesoriów. Marani oferuje także szeroki zakres pomp z napędem od ciągnika rolniczego, jak również pompy odśrodkowe i elektryczne. Dla małych gospodarstw polecany jest np. model Marani GT015B o długości węża 200 m do nawadniania powierzchni do 7 ha, a dla średnich gospodarstw – np. Marani GT026B oraz GT030B o długości węża 300 m. Na większych areałach (30–60 ha) sprawdza się np. model Marani GT50B o średnicy węża 100 mm i długości 500 m, a na powierzchnie ok. 70 ha – model Marani GTS80B o średnicy węża 110 mm i długości 600 m. Ponadto deszczownie są sterowane nowoczesnym komputerem deszczującym Odra Rain 2010. Firma NDS Nawadnianie oferuje również deszczownie mostowe (Valley oraz Pivot) przeznaczone na duże areały. Ponadto ma w ofercie deszczownie szpulowe niemieckiej marki Hüdig. Oferta tej marki obejmuje pięć typów Iromat różniących się wielkością oraz wyposażeniem. Najmniejszy z typów – Iromat I to modele o długości węża do 440 m i średnicy 110 mm. Warto podkreślić, że oś ta jest rozkładana hydraulicznie, dzięki czemu można dostosować rozstaw kół do konkretnej uprawy. Iromat II – to seria, w której długość węża wynosi 550 m, a średnica 120 mm. Bęben tych deszczowni, podobnie jak kolejnych trzech typów, montowany jest już na podwozu wyposażonym w dwie osie (również regulowane). Iromat III ma węże o długości do 600 m i średnicy 125 mm. Dedykowane są do nawadniania upraw o powierzchni ok. 60 ha. Iromat IV oraz Iromat V – to deszczownie, których węże mogą sięgać 700 i 840 m długości, przy średnicy 125 mm. Deszczownie są wyposażone w pełne sterowanie pracą. Opcjonalnie deszczownie mogą być wyposażone w moduł do sterowania za pomocą telefonu komórkowego.
*Perrot Polska oferuje deszczownie Tornado, wyróżniające się niezawodnością i precyzją nawadniania. W ofercie znajduje się ok. 140 modeli o różnych długościach i średnicach węża. Dla małych gospodarstw poleca deszczownię Tornado F1 40/125, do nawadniania pól o powierzchni do 4 ha oraz Tornado F2 50/150 – na powierzchnię do 8 ha. Natomiast do deszczownia średnich areałów – np. model Tornado TB 63/300, który przeznaczony jest na powierzchnię ok. 14 ha, zaś do deszczowania areałów do 70 ha np. model Tornado TF 125/400. Konstrukcja oraz wózek zraszacza tych deszczowni są ocynkowane ogniowo. Posiadają one napęd turbinowy zintegrowany ze skrzynią przekładniową, napędzający bęben deszczowni. Mechaniczne podnoszenie i opuszczanie wózka; stopy oporowe wysuwane mechanicznie (w większych modelach wszystko sterowane jest hydraulicznie przez pompę ciągnika). Komfortową pracę zapewnia bęben deszczowni zamontowany na obrotnicy (360°). Modele deszczowni wyposażone są w skrzynię przekładniową, czterobiegową z automatycznym wyłączaniem pracy. Istnieje możliwość awaryjnego zwijania węża od WOM-u ciągnika. Ponadto maszyny wyposażone są w urządzenie do układania węża oraz elektroniczny licznik prędkości w standardzie. Po zakończeniu zwijania węża następuje automatyczne zatrzymanie wózka. Ponadto do każdego modelu istnieje możliwość zamówienia niskociśnieniowej belki zraszającej oraz wyposażenia dodatkowego, takiego jak komputer sterujący, hydrauliczna obrotnica bębna, hydrauliczny podnośnik wózka itp.
*Firma Polger oferuje deszczownie Irriland. Ciekawym rozwiązaniem tej firmy jest model E-Sport – zasilany bateriami żelowymi, które zamontowane są w konstrukcji deszczowni, ładowanie baterii odbywa się przez panele słoneczne. W ciągu dnia deszczownia jest zasilana energią pochodzącą z paneli słonecznych. Do zwijania deszczowni nie jest wymagana turbina wodna tylko zainstalowany jest silnik elektryczny 24V. Deszczownia ma 4 biegi do sterowania prędkością (w zakresie 5–24 m/godz.). Zaletą tego modelu jest to, że nie wymaga on tak dużego ciśnienia wody jak w klasycznej deszczowni, aby napędzić turbinę wodną (wystarczą 2 m3 wody/godz.). Wadą tego modelu jest to, że sprawdza się jedynie w małych gospodarstwach warzywniczych (maksymalna średnica węża 63 mm, a długość do 200 m). Spośród pozostałych modeli z oferty marki Irriland warto podkreślić, że całe urządzenia są galwanizowane, co chroni je przed korozją. Do najpopularniejszych modeli sprzedawanych na południu Polski należą Silver i Confort. Model Confort charakteryzuje się kompaktową konstrukcją, ma obrotnicę 360° oraz sterownik, który pozwala on utrzymanie jednakowej prędkości zwijania. Przekładnia jest 1-biegowa, maksymalna prędkość zwijania wynosi 40 m/godz. Najbardziej popularny model to 50/200. Model Silver przystosowany do grubszych i dłuższych węży (o minimalnej średnicy 20 mm, a maksymalnej 75 mm). Ma przekładnię 3-biegową. Controller GSM przy zamontowaniu karty SIM można sterować deszczownią zdalnie, przyspieszając i zwalniając ją oraz można uzyskać informacje o czasie do końca zwijania.
Opracowała
Aleksandra Andrzejewska
Zdjęcia: A. Andrzejewska, firmowe